در این نوشته فیلسوفان مشهور جهان به ترتیب تاریخ زندگی به همراه جدول سال تولد و مرگ تقدیم دوستداران فلسفه شده است.

فلسفه چیست؟ فیلسوف کیست؟

اولین بار شش قرن پیش از میلاد مسیح، فیلسوف و ریاضیدان یونانی فیثاغورث از کلمه فلسفه  philosophia  فیلوسوفیا به معنی دوستدار خرد، خرددوستی استفاده کرد.

کلمه فیلوسوفیا philosophia (یونانی φιλοσοφία ) از دو جز تشکیل شده که philos به معنای دوست داشتن و واژه sophia به معنای دانایی یا خرد است.

فیثاغورس نخستین کسی بود که خود را فیلسوف نامید و به گفتهٔ او فیلسوف بدین معناست:

فیلسوف (دوستدار خرد) به کسی گفته می‌شود که در پی شناسایی امور ازلی و حقایق اشیاء و علم به عِلَل و مبادی آن‌ها است

آغاز دانش فلسفه

هر چند معمولا گفته می شود که دانش فلسفه از یونان آغاز شد و سقراط را بنیانگذار فلسفه میدانند اما واقعیت این است که دانش فلسفه قبل از سقراط و در سایر نقاط جهان مانند چین، ایران و هند هم وجود داشته است.

نمونه هایی از فیلسوفان پیش از سقراط، در چین لائوتسه و کنفسیوس در چین و زرتشت و جاماسپ در ایران و بودا در هند است.

جدول فیلسوفان مشهور جهان به ترتیب تاریخ شامل فیلسوفان مشهور از همه جهان و زمان آن نیز از دوران پیش از سقراط است.

دوره های تاریخ فلسفه

برای دسترسی و مطالعه آسانتر دیدگاه‌های فلسفی، نظام‌ها و مکاتب فلسفی، فیلسوفان را بر اساس مکان ، زمان، روش و مکتب فلسفی تقسیم بندی کرده اند که این تقسیم بندی ها در دانش جدیدی به نام تاریخ فلسفه مطرح می شود

تاریخ فلسفه، سیر حرکت فلسفه و فیلسوفان شامل بخش هایی مهم از زندگی‌نامهٔ فیلسوف یا بخشی از تاریخ سیاسی یک کشور یا اندیشهٔ فیلسوف را بررسی میکند

دوره های فلسفه بر اساس دوره زمانی

• فلسفه پیشاسقراطی

فیلسوفان مشهور دوران پیشاسقراطی: تالس، فیثاغورس، هراکلیتوس، پارمنیدس، دموکریت و پروتاگوراس

• فلسفه هلنیستی

دوره هلنیستی (یونانی گری) از مرگ اسکندر کبیر ( 323 ق.م.) تا آغاز امپراتوری روم است که در این دوره فیلسوفانی از مکاتب فلسفی اپیکوریسم، رواقیون و کلبیون ظهور کردند

فیلسوفان مشهور دوره هلنیستی اپیکور ،دیوژن، سنکا، مارکوس ائورلیوس،اپیکتتوس

• فلسفه قرون وسطی

از قرن پنجم میلادی(سقوط امپراتوری روم غربی) تا قرن پانزدهم میلادی و از فیلسوفان مشهور قرون وسطی میتوان سنت آگوستین، آنسلم کانتربری، توماس آکویناس را نام برد

• فلسفه عصر جدید

فیلسوفان عصر جدید (قرن شانزدهم و هفدهم): فرانسیس بیکن و رنه دکارت بنیانگذاران علم

• عصر خرد

فیلسوفان عصر خرد (قرن هفدهم): بیکن، گالیله، هابس، پاسکال، اسپینوزا و لایب نیتس

• عصر روشنگری

فیلسوفان عصر روشنگری (میانه قرن هفدهم و قرن هجدهم): جان لاک، باروخ اسپینوزا، رنه دکارت، ژان ژاک روسو، ولتر، دو مونتسکیو آدام اسمیت

• فلسفه ماده‌باوری (ماتریالیسم )

فیلسوفان دوره ماتریالیسم : لامتری، هولباخ، انگلس و مارکس

• فلسفه معاصر (قرن 20 و 21)

فیلسوفان قبل از میلاد

• تالس ( 623-545 پیش از میلاد- میلیتوس ترکیهٔ امروزی)

• لائوتسه

بنیان‌گذار آیین تائوئیسم ( 604-524 پیش از میلاد- روستای چوجن- اکنون شهرستان لویی، استان هنان چین)

• فیثاغورس ( 570 -495 پیش از میلاد -متاپونتیون، ایتالیا)

مکتب ایونی. معتقد بود که عمیق‌ترین واقعیت متشکل است از اعداد، و جان‌هایی که نامیرا هستند.

• کنفوسیوس ( 551–479 پیش از میلاد- چین) بنیانگذار مکتب کنفسیوس

• هراکلیتوس ( 535–475 پیش از میلاد -افه سوس یونان) – همزمان با داریوش کبیر

مشهور به فیلسوف گریان- از مکتب ایونی‌. بر دگرسان‌ شوندگی جهان تأکید کرد.

• سقراط مشهور به پدر فلسفه یونان ( 470–399 پیش از میلاد -آتن یونان)

سقراط بر «اخلاقیات فضیلت» تأکید کرد. در معرفت‌شناسی، دیالکتیک را به عنوان آنچه که مرکزیت دارد نسبت به جستجوی حقیقت می‌فهمید.

• افلاطون ( 428 –348 پیش از میلاد -آتن یونان)

فلسفه مُثُل متعالیه او مشهور است، طرفدار حکومت فیلسوفان یا

• ارسطو ( 384 – 322 پیش از میلاد -یونان)

فیلسوف همه چیز دان (حکیم) مشهور به معلم اول

• اپیکور ( 340–271 پیش از میلاد)

بنیانگذار فلسفه اپیکوریسم. ماده‌باوری، اتم‌گرایی، لذت‌گرایی

---

فیلسوفان بعد از میلاد

• سنکا فیلسوف رواقی (سال 4 پیش از میلاد تا ۶۵ میلادی-رم ایتالیا)

• مارکوس ائورلیوس (121–180 میلادی) فیلسوف رواقی‌، امپراتور رم

• آگوستین قدیس ( 354–430 میلادی). فیلسوف نوافلاطونی، گناه نخستین پدر کلیسا

فیلسوفان عصر طلایی اسلام

• زکریای رازی (865–925 میلادی)

خردگرایی، از فیلسوفان ایرانی، تأثیرگذار در فلسفه اسلامی، شیمی‌دان، اعتقادداشت که خداوند جهان را با قوانین از پیش موجود آفریده.

• ابونصر فارابی ( 872 -950 میلادی در ولایت فاریاب افغانستان)

از بزرگ‌ترین فلاسفه و دانشمندان ایرانی عصر طلایی اسلام

• ابن مسکویه (932- 1030 میلادی) فیلسوف مسلمان

• ابن سینا (980–1037 میلادی) همه‌چیزدان، از فیلسوفان ایرانی در دوره طلایی اسلام.

• ابوریحان بیرونی (973–1050 میلادی) همه‌چیزدان، از فیلسوفان ایرانی در دوره طلایی اسلام.

• غزالی (1058–1111 میلادی) فلسفه عرفان، همه‌چیزدان، از فیلسوفان ایرانی در دوره طلایی اسلام.

• خیام (1048–1131 میلادی)

ریاضی‌دان، ستاره‌شناس، شاعر فلسفی، از فیلسوفان ایرانی.

• سهروردی (1154–1191 میلادی) از فیلسوفان ایرانی و مسلمان.

• ابن رشد (1126–1198 میلادی) فیلسوف مسلمان.

• فخرالدین رازی (1150–1209 میلادی) همه‌چیزدان، از فیلسوفان ایرانی در دوره طلایی اسلام.

• مُلاصَدرا و صدرالمتألهین (1571-1640میلادی) فیلسوف ایرانی و بنیان‌گذار حکمت متعالیه است

• نیکولو ماکیاولی (1469 – 1527) فیلسوف سیاسی و مورخ ایتالیایی

• رنه دکارت (1596–1650 میلادی) مدل خورشید مرکزی، دوگانه‌گرایی ذهن و بدن، خردگرایی

• باروخ اسپینوزا (1632–1677 میلادی). خردگرایی.

• توماس هابز ( 1588- 1679میلادی ، انگلستان) -بنیان‌گذار نوین سنت قرارداد اجتماعی؛

• جان لاک (1632–1704 میلادی). تجربه‌گرا، پدر فسلفه لیبرالیسم

• دیوید هیوم (1711 – 1776) از فلاسفهٔ دوران روشنگری اسکاتلند

• ژان-ژاک روسو ( 1712– 1778) فیلسوف دورهٔ روشنگری اروپا- اهل جمهوری ژنو

• آدام اسمیت ( 1723– 1790)

پدر علم اقتصاد مدرن -فیلسوف اخلاق گرای اسکاتلندی در دوران روشنگری اسکاتلند

• ایمانوئل کانت ( 1724– 1804) فیلسوف سرشناس آلمانی و بنیانگزار فلسفه کانتیسم

• فریدریش هگل (1770–1831 میلادی). ایده‌آل‌گرایی المانی

• سورن کیرکگارد (1813–1855). اگزیستانسیالیست.

• آرتور شوپنهاور (1788–1860 میلادی). بدبینی، منتقد، پوچ‌انگاری

• جان استوارت میل (1806–1873). سودمند.

• چارلز داروین (1809–1882). دانشمندی که آثارش بر فلسفه علم تأثیر گذاشت.

• کارل مارکس (1818–1883). ماتریالیسم تاریخی سوسیالیستی فرموله شده‌است.

• فردریش نیچه (1844–1900). فیلسوف طبیعت‌گرا، تأثیر بر اگزیستانسیالیسم.

• زیگموند فروید (1856–1939)

متخصص مغز و اعصاب، روانکاوی را پایه‌گذاری کرد، مدل ساختاری ذهن را مطرح کرد.

• ژان-پل سارتر ( 1905– 1980): فیلسوف، اگزیستانسیالیست

• میشِل فوکو ( 1926– 1984)

فیلسوف، روان‌شناس، تاریخدان، باستان‌شناس اندیشه، متفکر و جامعه‌شناس فرانسوی

• کارل پوپر ( 1902 – 1994)

Karl Popper فیلسوف علم، منطق دان، ریاضی‌دان و اندیشمند اتریشی-انگلیسی

• هانا آرِنْت ( 1906 هانوفرآلمان – درگذشتهٔ 1975 نیویورک)،

فیلسوف فلسفهٔ سیاسی و مورخ آلمانی – آمریکایی

---

بهترین کتاب های فلسفی

کتاب های مقدماتی فلسفه 

معرفی برترین رمان‌های فلسفی جهان

معرفی فیلسوفان مشهور جهان

شرح افكار فيلسوفان تأثير گذار بر بینش بشر

---