کتاب صوتی ضد خاطرات اثرآندره مالرو
کتاب صوتی ضد خاطرات اثرآندره مالرو، شرح مهمترین تجربیات شخصی او است.این تجربیات شامل سفرهای دور و دراز و اتفاقات زندگی پر فراز و نشیبش و همینطور شرح مهمترین گفتگوها وشنیده هایش است.
مالرو هرچه را خود تجربه کرده ، گفتهاست.او تمامی وقایع مهم قرن بیستم را از نزدیک لمس کرده است و در بطن آن وقایع و در مقام فرماندهی پارتیزانها و یا در حکومت فرانسه در کنار مارشال دوگل بوده است
نوشتههایش علاوه بر تفکرات عمیق و فرهیخته وارش از تجربههای ناب و گاه حیرت آورش سرچشمه می گیرد.
مالرو اتفاقات مهم زندگیاش را به ترتیب اهمیت روایت میکند و نه زمان.سپس برداشت و نگرش خود را از آن وقایع با فرمی بسیار بهجا و تأمل برانگیز به وقایع مهم تاریخ و جهان و حتی گذشتهی خودش پیوند میزند.
معرفی و خلاصه کتاب صوتی ضد خاطرات
کتاب صوتی ضد خاطرات ، در سال 1967 برای اولین بار انتشار یافت.
مالرو در این کتاب به شرح خاطرات خود می پردازد اما شیوه ی روایت کردنش خطی نیست.
او در این کتاب خاطرات را بر اساس اهمیتشان بازگو می کند و وقایع را بدون ترتیب زمانی شرح می دهد.
او غالبا از ماجرایی به ماجرای دیگر بازگشت میکند و پیش از آنکه به مطلب نخست بازگردد، حوادث و ماجراهای مختلفی را بازگو می کند.
زیرا اعتقاد راسخ دارد که انسان خود را بر اساس ترتیب زمانی نمی سازد بلکه از ورای تجربههای تلخ و شیرینش است که شخصیت و کاراکتر آدمها پا به عرصه وجود میگذارد.به همین دلیل است که آن را ضد خاطرات نامگذاری کردهاست.
از آنجایی که مالرو همواره نقشی سیاسی در زمان حکومت مارشال دوگول در فرانسه ایفا می کرده در خاطراتش هم در باب موضوع سیاست بسیار پررنگ است.
و از آنجایی که بسیاری از این وقایع سیاسی را از نزدیک دیده و تجربه کردهاست توانسته تصویری جذاب و خواندنی از آنها ارائه دهد.
از همان ابتدای کتاب متوجه خواهید شد با نویسندهای بسیار تیزبین و نکته سنج با نگاهی متفاوت، مسلط به ادبیات، تاریخ، هنر، همهی ادیان و خرده روایتهایشان، سیاست و حتی سینما، سر و کار دارید.
اصلیترین دغدغهی مالرو در کتاب صوتی ضد خاطرات، مرگ ،انسانیت و سرنوشت انسان است.
هر چند مالرو با توجه به رنگین کمانی ازمضمونها و اندیشهها کتاب خود را فصلبندی کرده ولی در بسیاری از آنها شیرازهای مشترک به چشم میخورد : انسان و مساله مرگ .
به عقیده مالرو مرگ است که زندگی را به صورت سرنوشت بشر در میآورد و هر کس با موضعی که در برابر مرگ میگیرد، تعریفی از هویتش ارائه میدهد.
زبان مالرویک زبان متفاوت، شگفتانگیز و لذتبخش است و قطعاً اندیشهها و آثارش ارزش مطالعه کردن را دارد.
نوشتههایش علاوه بر تفکرات عمیق و فرهیخته وارش از تجربههای ناب و گاه حیرتآورش سرچشمه میگیرد.
مثلا در قسمت هایی دیدارش با مائو در طی سفری که به چین داشتهاست را شرح می دهد.
در واقع کتاب صوتی ضد خاطرات ، آمیزهای از ادبیات و تاریخ است.
مالرو در کتاب صوتی ضد خاطرات، نه اعترافات مینویسد و نه خاطرات عینی.
در سطرهای ابتدایی کتاب، مالرو توضیح می دهد:
من تقریبا برای خودم جالب نیستم و رفاقت که سهم بزرگی در زندگی من داشته با کنجکاوی سازگار نبودهاست.
یعنی آنکه نویسنده نه خواهان بحث و جدل پیرامون پیچیدگیها و ظرافتهای روح آدمی است و نه طالب باز گو کردن خصوصیات شخصی و نوشتن خاطرات کلاسیک.
او معتقد است: انسان هرگز به عمق انسان نمیرسد و تصویرش را در وسعت اطلاعاتی که گرد میآورد باز نمییابد.
در 1965، مالرو که خسته و فرسوده بود، در مارسی به قصد خاور دور سوار کشتی شد.
سفری برای استراحت بود که به صورت مأموریت رسمی و ملاقات با رهبران چین و هند پایان یافت.
در اثنای توقف در مصر، در برابر هرم بزرگ این طرح که ضد خاطرات چگونه اثری باشد در مغزش جان گرفت.
با نظریات کمونیستها و مارکسیسم انقلابی دربارهی قرار گرفتن تاریخ در ورای همه چیز و جبر تاریخی آشنا هستیم.
این نظریات اصولی فلسفی بودند که از هگل آغاز شدند.
در نظر او تاریخ خدایی سنگدل و بی رحم بود و ارابه پیروزی خود را از روی بدن مردگانی که در برابرش قرار می گرفتند، عبور می داد و پیش می راند و این خدای سنگدل همواره تجربههای تلخی را به مالرو تحمیل کرده.
مرگ همسر محبوبش – خودکشی پدر و پدر بزرگش ( که از زبان یکی از شخصیتهای کتاب میگوید: خودکشی ارثی است!) ، از دست دادن پسرانش در تصادف اتومبیل که ( شوک آن را به صاعقه تشبیه کرده) و سر انجام به خاک افتادن همرزمان انقلابی.
مالرو به بازگو کردن این تجربیات تلخ و تشریح حالات روحی خود در زمان وقوع این حوادث و بازگو کردن اندیشه هایش درباره وضعیت بشردر جهان می پردازد.ما با سیلی از تجربیات گوناگون مالرو آشنا می شویم.
نهضت آزاد سازی فرانسه از چنگ آلمان فاشیست، اردوگاههای کار اجباری و شیوههای شیطانی و حیوانی بهرهکشی و کشتار انسانها، گروهان بین المللی نبرد انقلابی اسپانیا هر یک که بخشی از کتاب صوتی ضد خاطرات را به خود اختصاص دادهاند .
در تمام این بخشها مالرو مانند یک شخص ثالث در پروسهای دائمی از کنش متقابل قرار دارد و شناختش از جهان اطراف خود را گسترش می دهد و به مرزهای فلسفه وجود بشر در روی زمین و سرنوشتش نزدیک می شود.
دایرهای وسیع از اطلاعات اجتماعی و جمعی که با حوادث زندگی خصوصی مالرو در هم می آمیزد و جهان بینی خاص او را شکل می دهد.
ولی همانطور که خواهیم دید حتی گستره فکری و رفعت اندیشه مردی نا آرام و انقلابی چون مالرو نیز از محافظه کاری تعصب و محدود بودن و نقص و اشتباه بر کنار نمیماند.
به طور مثال او که با از دست دادن پسرانش، ارتباط خود را با نسل جوان میگسلد از سیر انقلابی و رادیکالیستی جوانان فرانسوی بی اطلاع می ماند و هنگامی که در برابر آن قرار می گیرد تبدیل به مردی محافظه کار می گردد.
یا در نبرد انقلابی اسپانیا از تجزیه و تخلیل وابستگی مطلق حزب کمونیست اسپانیا به استالین و عواقب فاجعه آخرین آن برای نهضت انقلابی عاجز میماند و تا پای مرگ پیش میرود.
ولی این نقصها و اشتباهات نباید سبب طرد کامل اندیشه مالرو شود. اندیشهای که بر عظمت وجود انسان آگاه بود و برای رشد و پرورش کوشش میکرد.
درباره آندره مالرو نویسنده کتاب ضد خاطرات
آندره مالرو نویسنده، منتقد هنری و سیاستمدار فرانسوی بود.
مالرو در ۳ نوامبر ۱۹۰۱ در پاریس به دنیا آمد.
پدر و مادرش وقتی او خردسال بود جدا شدند و بعد طلاق گرفتند.
مالرو نزد مادرش بزرگ شد و به مدرسه زبانهای شرقی رفت.
آندره دانشآموز خوبی نبود و نتوانست سال آخر دبیرستان را به پایان برساند.
با شروع جنگ داخلی اسپانیا به نیروهای جمهوریخواه پیوست و خلبان شد.
در جنگ جهانی دوم راننده تانک بود و دستگیر شد، ولی توانست فرار کند و به نیروهای مقاومت فرانسه بپیوندد.
آندره مالرو نویسنده انقلابی و شهیر فرانسوی در کتاب حاضر به بازگو کردن خاطراتی از زندگی پر فراز و نشیب خود می پردازد.
جملاتی از کتاب ضد خاطرات
بعید نیست که در قلمرو سرنوشت، ارزش انسان، بیشتر وابسته به عمق پرسش هایش باشد تا به نوع پاسخ هایش.
خطر، به چهره ی مرد، نقاب ِ کودک می زند.
امروزه شناخت دیگران در واقع عبارت است از شناختن جنبه های غیرمنطقی و نامعقول آنها، یعنی آنچه از اختیارشان بیرون است و در تصویری که از خود در ذهن ساخته اند نمی خواهند بپذیرند.
بیان بدیهیات، یکی از نشانه های پبامبری است.
انقلاب، یک ماجرای احساساتی است.
پیروزی، سرچشمه ی بسیاری از توهمات است.
حیف که آدم، بیشتر از دو شانه ندارد که بالا بیندازد.
وقتی که انسان از مرگ نجات پیدا می کند، در برابر ِ بداهتِ زندگی، غرق در حیرت به سر می بَرَد.
لامذهبی، آن قدر هم آسان نیست.
فهرست مطالب کتاب ضد خاطرات
1- گردنبندهای آلتنبورگ ؛ آلزاس 1913، از قاهره تا عدن از طریق سبا 1934.
2- سیلان و هند. از نهضت مقاومت تا ملاقات با شارل دو گل و بازگشت ژنرال به قدرت. ملاقات با نهرو 1958. زندانهای نهرو و زندانهای مالرو 1944.
3- وسوسه غرب؛ بازگشت به هند. تانکها در 1940. بازگشت نزد نهرو 1958 و به دهلی 1965.
4- جاده شاهی؛ سنگاپور: پیدا شدن کلاپیک پس از سالها؛ گفتگو با مری.
5- سرنوشت بشر؛ هنگ کنگ، راهپیمایی بزرگ پکن. ملاقات با مائو. پرواز بر فراز ژاپن، گفتگو با راهب بودایی. ژان مولن در پانتئون؛ اردوگاههای مرگ. غار لاسکو.