کتاب صوتی مد و مه نوشته ابراهیم گلستان

کتاب صوتی مد و مه مجموعه داستانی شامل سه داستان از روزگار رفته حکایت ، مد و مه و در بار یک فرودگاه است که در سال ۱۳۴۸ به قلم اابراهیم گلستان منتشر شده است

ابراهیم گلستان این مجموعه را پس از مرگ فروغ فرخزاد منتشرکرد و بعد از انقلاب از این مجموعه داستان فقط داستان از روزگار رفته حکایت مجوز گرفت.

داستان از روزگار رفته حکایت از کتاب صوتی مد و مه زندگی یک پسر را در یک خانه اشرافی و دلبستگی‌اش به لله‌ اش (خدمتکارش) را روایت می کند.

روایت خاطراتی که از زبان یک پسر نوجوان، آن هم سال‌ها پس از مرگ «بابا» یا همان «مش اصغر» روایت می‌شود، بستری است برای آن که تاریخ گذار از سنت را اندکی فراتر ببینیم.

تاریخ ظلمی که به ندارها و حقارتی که به زیردستان می‌شد. هنگامی که کلاه‌ به جای شال و دستار جایگزین می‌شود یا هنگام حمله به تهران در کنار حامله کردن دختر کلفت از سورچی و یا چشم زدن و نفرین کردن.

نثری روان که می‌تواند همه جزییات دو زندگی را به طور موازی در آن سال‌ها بگوید.

در داستان مد و مه از کتاب صوتی مد و مه اتفاق دیگری می‌افتد، با وجود این‌که راوی یکی از کارمندان رتبه‌دار و مجرد شرکت نفت است، زندگی دیگران برایش مهم است.

عباس و قزی و مرد بی نام عباسی که شب‌ها هنگام برگشت روی دست وارونه راه می‌رود با نیشخندی احمقانه و دندان زرد و پای برهنه، که هر روز از قالب‌های یخ خانه‌های همسایه می‌دزدد و می‌گذارد روی جیره کارمندان و آرزویش داشتنِ دوچرخه‌ای است که نصفِ پولش را کارمندان به او دادند و بقیه‌اش را جور می‌کند و می‌خرد و با همان دوچرخه آنچنان تصادف می کند که امکان جدا کردن پیکرش نیست.

قزی زنی که لال و لقوه ای است با موهای بریده و زبر و دست و پایی که ناقص است و رعشه‌های مدام دارد و صحنه کتک خوردنش در میدان شهر از مردی گدا صفت در ذهن راوی حک شده است. شخصیت دیگر مردی است زیر سی سال که در آرزوی اختراع دوچرخه‌ای است که بتواند از شط رد شود.

اما ابراهیم گلستان در داستان در بار یک فرودگاه از کتاب صوتی مد و مه زندگی یک مرد صاحب بار را در فروگاه روایت می کند

این مرد که در فرودگاه هر روز شاهد رفت و آمد مسافران است، این بار با مردی روبرو می‌شود که مدام می‌خواهد با او از در آشنایی دراید.

مدام از او می‌پرسد آیا او را در عراق و در میانه جنگ ندیده است؟ کدام جنگ، مشخص نیست؛ یک جنگی. اما مرد صاحب بار هیچ وقت عراق نبوده است، بیشتر شرق آسیا بوده است، سنگاپور و … .

در خلال همین رابطه، همین سوال و جواب است که ما در فضای داستان قرار می‌گیریم.

در فضای تنهایی آدم‌ها، درفضای آنان که می‌آیند و می روند، چه دختربچه هایی باشند که همراه راهبه‌ها می‌آیند چه مردان وزنانی که عجله دارند به پرواز برسند

اما آن مرد انگار قرار است بماند، انگار می‌خواهد بماند و به آن در روبرویی که باز و بسته می‌شود خیره شود. مانند مرد صاحب بار که زندگی‌اش آنجاست.

درباره ابراهیم گلستان نویسنده کتاب صوتی مد و مه

سید ابراهیم تقوی شیرازی معروف به ابراهیم گلستان در ۲۶مهر۱۳۰۱ به دنیا آمد. کمی قبل از انقلاب سال ۵۷ به خانه باشکوهی در حومه لندن رفته و بیش از آن که آثار ادبی و هنری ایران را دنبال کند، علاقه‌اش به خبر و تحلیل مسایل سیاسی است که یادگار پدرش – محمدتقی گلستان – است . پدری که هم نماینده مجلس موسسان بود و هم مدیرمسئول روزنامه گلستان درفارس.

ابراهیم که تحصیلاتش را در شیراز آغاز کرد و دوره دبیرستان را در شاهپور شیراز به پایان رساند، درسال ۱۳۲۰ برای تحصیل در رشته حقوق به دانشگاه تهران آمد و کمی بعد با دخترعمویش – فخری – ازدواج کرد.

گلستان نقش مهمی در آغاز برخی اتفاقات مهم فرهنگی ایران دارد. او به عنوان فیلمساز و نویسنده شناخته می‌شود و نحوه مستندسازی او برای بسیاری الگوست.

ترجمه او از مارک تواین، ارنست همینگوی و ویلیام فاکنر، سبب معرفی آنان به ایرانیان شد. او کارگردان و عکاس نیز هست و اولین جایزه جهانی سینما را برای مستند یک آتش از جشنواره فیلم ونیز سال ۱۹۶۱-۱۳۴۰ دریافت کرد.

گلستان در جوانی درگیر مسایل سیاسی و حزبی بود، عکاس روزنامه مردم و رهبر بود و حتی مدتی در مازندران در بین کارگران و برای بهبود وضعیت آن‌ها زندگی کرد. اما با گذشت زمان به نظرش مسئولان حزب پر از جاه طلبی آمدند و در سال ۱۳۲۶ از فعالیت حزبی کنارکشید.

همان سال بود که ابراهیم گلستان کتاب اول خود را که مجموعهٔ داستانی با نام به دزدی رفته‌ها بود، منتشر کرد. او کمی بعدتر به آبادان رفت و برای روزنامه آثار نویسندگان جهان را ترجمه می کرد، اما اخراج شد.

در سال ۱۳۳۳ به عنوان روابط عمومی دفتر کنسرسیوم بین‌المللی نفت ایران استخدام شد.

سال ۱۳۳۶ که استودیو گلستان را تاسیس کرد دیگر به فیلمسازی مشغول شد.

منتقدان براین باورند که نثر و سبک نوشتن ابراهیم گلستان منحصر به فرد است و از اولین کسانی است که زبان داستانی و استفاده از نثر آهنگین را در آثارش مد نظر دارد. او اولین کسی است که مجموعه داستان‌های به هم مرتبط را نوشته است، نوعی جدید از داستان نویسی را پایه گذاری کرده که بیشتر درسبک مشترکند نه اتفاق وشخصیت‌ها.

از سال ۵۷ به این طرف هنوز اثر جدیدی از ابراهیم گلستان منتشر نشده است و هرچند وقت یکبار اثری از آثار قدیمی او منتشر می‌شود. هرچند نمی‌توان گفته‌ها و مقدمه‌هایش را مورد توجه قرار نداد.

برخی از آثار ابراهیم گلستان نویسنده کتاب صوتی مد و مه :

آذر ماه آخر پائیز
شکار سایه‌ها
اسرار گنج دره جنی ( تبدیل به فیلم سینمایی شد)
جوی و دیوار و تشنه
خروس
مد و مه
کشتی شکسته‌ها،گفته‌ها ( مجموعه سخنرانی ابراهیم گلستان در دانشگاه شیراز)
نامه به سیمین
برخوردها در زمانه برخورد
مختار در روزگار