کتاب ماموریت آمریکایی ها در ایران نوشته دکتر میلسپو

علاقه مندی
ارسال به...
1 رای
1 Star2 Stars3 Stars4 Stars5 Stars
5,00/5
Loading...
کتاب ماموریت آمریکایی ها در ایران نوشته دکتر میلسپو
سلام صدا 3923بازدید , , , 27 تیر 1400 بدون دیدگاه

کتاب ماموریت آمریکایی ها در ایران نوشته دکتر میلسپو ترجمه دکتر حسین ابوترابیان خلقیات ایرانیان، از دید آرتور میلسپو

یکی از معروفترین مستشاران آمریکایی در تاریخ معاصر ایران آرتور میلسپو Arthur Chester Millspaugh است. او دو بار در ایران خدمت کرد، یک بار بین سالهای ۱۳۰۱ تا ۱۳۰۶ (دوران رئیس الوزرایی و دو سال نخست پادشاهی رضاخان) و بار دوم، پس از عزل رضاخان، در سالهای ۱۳۲۱ تا ۱۳۲۳.

میلسپو در دوران اول خدمتش رئیس کل مالیه، و بار دوم ریاست کل دارایی بود. او پس از حضور اولش در ایران، کتابی نوشت و گزارش مفصلی از ماموریتش در ایران ارائه داد. این کتاب با عنوان ماموریت آمریکایی ها در ایران (با ترجمه دکتر حسین ابوترابیان) پیش از انقلاب منتشر شد.

کتاب ماموریت آمریکایی ها در ایران  نوشته دکتر میلسپو

میلسپو صفحاتی از کتابش را به شرح “روحیات ایرانی ها” اختصاص داده است. او در کتاب ماموریت آمریکایی ها در ایران چنین می گوید:

دو کیفیت اجتماعی که به ندرت در ایران یافت میشود، پشتکار و وجدان کار است… حقیقت این است که کم کاری، غیرفعال بودن و امروز و فردا کردن ایرانی ها بسیار تاثرانگیز است.

یک ایرانی کارهایش را با آرامی و با فراغ خاطر انجام میدهد و توجه او به فلسفه و ادبیات خیلی بیشتر از امور شغلی اش است.
اغلب اوقات خود را به صحبت کردن، مخصوصا درباره سیاست تلف میکند. حرفهای او بیشتر مربوط به مسائل و اشخاصی است که اصولا ربطی به کار او ندارند…

  • یکی از مهمترین معایب کارمندان ایرانی، تعلل و ناتوانی آنها در مواجهه با مشکلات است.
  • شرکت کنندگان در کنفرانس ها به ندرت کسانی اند که کاردان باشند و برای تحمیل نظرات خود پافشاری کنند…این اشخاص با کمال میل با هر پیشنهادی که باعث عقب افتادن کارها و بی نتیجه شدن تصمیمات شود، موافقت میکنند…
  • ایرانی‌ها به هیچ وجه خود را برده ساعت نمیدانند، و برای وقت ارزشی قائل نیستند و به طور کلی زندگی را به صورت اوقات حساب شده‌ای از زمان در نظر نمیگیرند…
  • در قهوه‌خانه ها و کاروانسراها، در کنار خیابانها و جاده ها، گروه گروه از مردم ایران لم داده و صحبت میکنند و قلیان میکشند…
  • در پیاده ‌روها یا کنار جاده ها اغلب به کارگران یا کشاورزانی بر میخوریم که زیر آفتاب خوابیده اند.
  • ایرانی ها در هر کاری که داشته باشند، عجله ای در انجام آن ندارند. اگر کنفراسی بناست ساعت چهار تشکیل شود، کار خود را ساعت پنج و نیم آغاز میکند.
  • تعطیلات بی شمار، خواب نمیروز… تعدد نوکران غیر ضروری، و بالاتر از همه دودلی و تعلل… را میتوان عوامل فرضی در ایجاد تنبلی مردم دانست… ولی تا جایی که میدانم این عوامل مبتلا‌ به کشورهایی است که بر پایه اقتصاد کشاورزی زندگی میکنند.
  • تنها صنعت اساسی و گسترده ایران کشاورزی است، ولی مشکلات حمل و نقل کم‌ و بیش از گسترش آن جلوگیری کرده و به همین علت قدرت خرید مردم به آهستگی افزایش می یابد…
  • حس میهن پرستی و مسئولیت اجتماعی در اغلب ایرانی ها تکامل نیافته است… هزاران ایرانی برای امور مختلف به وزارت مالیه مراجعه میکنند که اغلب بجز ادعای مالی یا توصیه برای برادر، پسر، برادرزاده یا درخواست تخفیف مالیاتی انتظار دیگری ندارند. این عده حاضرند برای رسیدن به خواسته خود حقیقت را ندیده بگیرند و جز به منافع خود و خانواده خویش به چیز دیگری توجه ندارند…”
این مطلب را هم ببینید
کتاب خاتون هفت قلعه نوشته محمد ابراهیم باستانی پاریزی

در نهایت این پاراگراف درخشان از میلسپو را بخوانید که تا حدی توصیف حال امروزمان نیز هست! او با نگاهی ساختارگرایانه و جامعه شناختی میگوید نابسامانی در رفتار مردم، به علت ناتوانی ذاتی مردم نیست، بلکه “ناشی از وضع سیاسی و اداری ایران است”؛ و ادامه میدهد: ”

  • وقتی قانونی ضمانت اجرا ندارد یا اصلا وجود ندارد، وقتی وزرا ناگزیر از خریداری مقام خود هستند، وقتی وجدان عمومی و حس میهن پرستی فقط حرف است، وقتی حقوق کارمندانی که مالیه مملکت دست آنهاست کمتر از هزینه زندگی آنهاست… وقتی دولت زیر فشار سیاستهای خارجی مجبور به تامین منافع آنها (= خارجیان) گردد، وگرنه بایستی منتظر مصیبت باشد… وجود ناگواری و نابسامانی اوضاع مالی ایران زیاد هم تعجب آور نیست، اگر این شرایط در کشور دیگری هم باشد، به همین سرنوشت مبتلا خواهد شد…”.
کتاب ماموریت آمریکایی ها در ایران نوشته دکتر میلسپو

دکتر میلسپو Arthur Millspaugh و ماموریت هایش به ایران

آرتور ميلسپو، روز اول مارس ۱۸۸۳میلادی ، در شهر “آگوستا” در ايالت ميشيگان متولد شد.

در سال ۱۹۰۸ درجه ليسانس از “كالج آليبون”، در سال ۱۹۱۰ درجه فوق ليسانس از دانشگاه ايلينويز و بالاخره سال ۱۹۱۲، درجه دكترای خود را در رشته اقتصاد از دانشگاه معروف جان هاپكينز دريافت كرد.

بعد در سال ۱۹۳۹ يک درجه دكترای افتخاری حقوق نيز از طرف دانشگاه ايلينويز به او اعطا شد.

از سال ۱۹۱۲ به عنوان استاد علوم سياسي در “كالج ويت من” واشنگتن و از سال ۱۹۱۷ در سمت دانشيار علوم سياسی دانشگاه جان هاپكينز به كار پرداخت. در اواخر سال ۱۹۱۸، در وزارت خارجه آمريكا استخدام شد و به عنوان مشاور درجه چهارم در امور اقتصادی نفت مشغول به كار گرديد و در همين سمت بود كه برای بار اول در سال ۱۹۲۲ به استخدام دولت ايران درآمد.

اما در ایران قبل از افتتاح مجلس چهارم، ایران دارای مشکلات مالی و اقتصادی فراوانی بود. جنگ جهانی اول موجبات، صدمات و خسارات را فراهم آورده بود و نیز اساسا سازمانی منطقی برای مالیه کشور به لحاظ عدم برنامه ریزی و دخالتهای نابجای داخلی و خارجی وجود نداشت.

اوضاع مالی همچنان رو به وخامت میگذشت، تا این ‌که در کابینه اول قوام السلطنه در ۱۳۰۰ شمسی، و با تصویب مجلس چهارم اقدام به استخدام مستشار آمریکایی کردند.

بالاخره میلسپو به سرپرستی هیئت ۱۴ نفره ای از کارشناسان آمریکایی در ۱۴ آذر ۱۳۰۱، وارد ایران شد.(۱)

میلسپو علیرغم وجود مشکلات بسیار در امور مالی ایران، با بررسی دقیق و در نظر گرفتن احتیاجات اصلی قدم به قدم به جلو آمد، تا در آخر کار به آن ‌چه دلخواه مردم بود، برسد و به امور مالی و اقتصادی کشور سر و سامانی بخشید. از کارهای بسیار با ارزش وی به موارد زیر میتوان اشاره کرد:

این مطلب را هم ببینید
کتاب صوتی روزگاران نوشته عبدالحسین زرینکوب

لغو مالیاتهای دست و پاگیر، وضع مالیات های نافع، اخذ مالیات رجال و متنفذین مملکت، تاسیس ادارات مالیه و بسط و نفوذ مامورین مالیاتی در اغلب شهرهای ایران، تامین مخارج قشون کشی های رضاخان، برای قلع و قمع گردنکشان و بسط امنیت موازنه بودجه کشور، تصویب قانون خزانه داری کل، تمرکز عایدات و مخارج در خزانه داری کل به موجب قانون، توقف در تبعیض در اخذ مالیات، اصلاح کارخانه ضراب ‌خانه و صرفه جویی و بهبودی در عملیات آن، اصلاح تشکیلات اداری ایالات بزرگ مثل تهران، آذربایجان و خراسان…(۲)؛

در نتیجه اقدامات دکتر میلسپو، تمرکز عایدات و نظارت برای اصلاح مالیه و خزانه، بودجه کشور که دچار عدم توازن شده بود، کم کم رو به توازن گذاشت و برای نخستین بار قانون استخدامی کارمندان دولت را تنظیم کرد.(۳)؛

با مخالفت مالکان بزرگ و اشراف کشور و مخالفت هایی که نیز در مجلس برپا شد و با رسیدن رضاخان به رییس‌الوزرایی، روابط او نیز با هیئت آمریکایی تیره شد و پس از پنج سال به خدمت مستشاران آمریکایی خاتمه داد.(۴)

ميلسپو اندکی پس از پايان دوره نخست خدمت خود در ايران، در سال ۱۹۲۷، از طرف وزارت امور خارجه آمريكا به سمت مشاور كل امور مالی هائيتی منصوب شد. فعاليت وی در هائيتی سه سال ادامه يافت.

وی پس از پايان سال ۱۹۲۹میلادی ، به آمريكا و فعاليتهای دانشگاهی بازگشت و در سال ۱۹۳۰ به تدريس در دانشگاه و همكاری با موسسه بروكينگز واشنگتن پرداخت تا آنكه دوباره در فاصله سالهای ۱۹۴۳ تا ۱۹۴۵ به ايران آمد و رياست كل دارایی ايران را به عهده گرفت و درباره ماموريت ثانوی خود در ايران، كتاب “آمريكاييها در ايران” را نوشت…

ماموریت دوم میلسپو بعد از شهریور ۱۳۲۰ که متفقین وارد ایران شدند و ایران را قحطی و بیماری، فرا گرفته بود.

وضعیت مالیه ایران بسیار وخیم بود، و عده ای از رجال ایران این واهمه را داشتند که انگلیس و روسیه در پایان جنگ با توافق های محرمانه در پی تقسیم ایران شوند… در نتیجه قوام در کابینه دوم خود درصدد برآمد نسبت به استخدام مستشاران آمریکایی اقدام کند و لایحه استخدام دکتر میلسپو را به عنوان ریاست کل دارایی تقدیم مجلس کرد.

در این لایحه میلسپو اختیارات اقتصادی فراوانی کسب کرد که باعث کارشکنی های او و اخراج او از کشور گردید…

پس از بازگشت از ايران دوباره در همان شغل سابق در موسسه بروكينگز مشغول به كار شد. دكتر ميلسپو عصر روز ۲۴ سپتامبر ۱۹۵۵، به علت سكته قلبی درگذشت.

منابع:

۱. تاریخ روابط ایران و آمریکا، رحیم رضازاده، تهران، کتابخانه طهوری، ۱۳۵۰، ص۳۱۶.
۲. پیشین، ص۳۲۴-۳۲۵.
۳. تاریخ دارایی ایران، مجید یکتایی، تهران، دهخدا، ۵۲، ص۱۷۶.
۴.ماموریت آمریکایی ها در ایران، ملیسپو، ترجمه ابوترابیان، تهران، رسام، بی تا، ص۱۷۷.

دانلود کتاب صوتی سفرنامه شاردن

کتاب صوتی سفرنامه شاردن

1 رای
1 Star2 Stars3 Stars4 Stars5 Stars
5,00/5
Loading...

مقالات و نقدهای مشابه

مشاهده همه

جدیدترین کتاب‌های صوتی

مشاهده همه
دیدگاه ها

لطفا دیدگاهتان را بنویسید

ایمیل شما منتشر نخواهد شد

من ربات نیستم *در حال بارگیری کپچا پلاس ...