کتاب صوتی تذکره الاولیا اثر عطار نیشابوری

کتاب صوتی تذکره الاولیا مجموعه ای از معرفی 13 تن از قدیس های صوفی و بزرگان اولیا به همراه ​​معجزات آنها توسط شاعر و عارف ایرانی قرن دوازدهم تا سیزدهم، فریدالدین عطارنیشابوری است.

این کتاب تنها اثر منثور باقی مانده از عطار و شامل 72 باب است و با زندگی جعفر صادق، امام ششم شیعیان آغاز می شود و به شهیدِ صوفی، منصور الحلاج ، ختم می شود.

کتاب صوتی تذکره الاولیا به مدت 5 ساعت در یک فایل زیپ به حجم 120مگابایت آماده دانلود است

---

کتاب تذکره الاولیا

کتاب تذکره الاولیا شامل یک دیباچه و بعد 72 باب است و فارسی نگاشته شده است.

در دیباچه ی کتاب شاعر ، عطار نیشابوری ، توضیح کامل و دقیقی از نحوه ی تالیف کتاب ارائه می دهد.

هم چنین او در همین بخش محوه ی گزینش مطالب و داستان های هر باب را نیز مشخص می کند.

بنابراین ابهامات موجود در ذهن مخاطب در مورد تالیف و گردآوری کتاب به کلی از بین می روند.

بعد از دیباچه، 72 باب آغاز می شود.

هر باب درباره ی حالات و احوال یکی از بزرگان است.

بزرگان در کتاب صوتی تذکره الاولیا مشمول اولیا و مشایخ تصوف هستند.

هر یک از این باب ها به بررسی گفتار و کردار بزرگان ذکر شده می بردازد.

به زبان دیگر هر باب به نوعی بیوگرافی اشخاص بزرگ ذکر شده به حساب می آید.

در کتاب صوتی تذکره الاولیا حکایات و داستان هایی از تحول و توبه وجود دارد که نشان می دهد عارف گناه و جنایت را ترک می کند و به طاعت و عبادت می پردازد.

این فرآیند در جنبه های مختلف عرفان دیده می شود.

همین امر باعث شده است که در این اثر برجسته عرفانی گستره وسیعی ایجاد شود تا زمینه های بیداری را فراهم آورد.

یکی از موضوعات محوری در حوزه عرفان اسلامی، مسئله ی تعالی و کمال انسان است.

این موضوع در قالب حرکت از غفلت به آگاهی و مراتب متعالی آن مطرح شده است.

حرکت در این تعبیر به معنای خروج از قدرت به عمل است که به تدریج یا دفعه ای انجام می شود.

از نظر عرفان وقتی نور معرفت وارد قلب انسان مستعد شود، چنین انسانی باید در مسیر کمال حرکت کند و برای رسیدن به هدف و آرزوی خود به راه خدا برسد.

پس حرکت به سوی کمال آغاز نمی شود مگر اینکه انسان در زندگی کنونی خود تغییری روحی دهد و مسیر خود را تغییر دهد که برای سرگرمی دنیوی طی می شده و وارد آن راه و مسیر جدید شود.

همین سبب می شود که نتوان وارد راه کمال شد و قدم های آن را پیمود مگر با هوشیاری و بیداری.

انعکاس این موضوع را می توان در حکایات کتاب صوتی تذکره الاولیا مشاهده کرد.

در آغاز سلوک، سالک از عالم گناه و غفلت توبه می کند و به عالم طریقت روی می آورد و با ورود به عالم طریق، این بیداری ها دائماً تکرار می شوند.

کتاب صوتی تذکره الاولیا به دلیل اهمیتی که در بیان حالات و سخنان بزرگان صوفیه دارد، بهترین منبع برای تبیین ماهیت بیداری و ادامه آن در قالب حکایات عرفانی است.

انتشار و نقد کتاب تذکره الاولیا

تصحیح انتقادی کتاب صوتی تذکره الاولیا اولین بار توسط رنالد نیکلسن انجام گرفته‌است (1905-1907).

انتشارو نقد متنی عطار نیشابوری از «تذکره الاولیاء» که از مهم ترین متون نثر فارسی به شمار می رود، در سال 1398 توسط دکتر محمدرضا شفیعی کدکنی نیز انجام شد.

بیش از یک قرن از اولین نقد متنی «تذکره الاولیاء» توسط رنالد نیکلسن می گذرد. (1905-1907).

اما از بسیاری جهات برتر از آثار دیگران است.

زیرا ویراستار با پرداختن به نسخه های خطی متعدد و ارائه نقد متنی تا حد زیادی متنی نزدیک به زبان عطار ارائه کرده است.

علاوه بر این، باید به تعلیقات مفید و مقدمه مفصل و دستیابی به منابع اصلی کلام عرفا در تذکره ها و فرهنگ های آنان اشاره کرد.

بخشی از متن کتاب صوتی تذکره الاولیا

باب اول : ذکر ابن محمد امام صادق(ع)

آن سلطان ملت مصطفوی، آن برهان حجت نبوی، آن عامل صدیق، آن عالم تحقیق، آن میوه دل اولیاء، آن جگرگوشه انبیاء، آن ناقد علی، آن وارث نبی، آن عارف عاشق: جعفرالصادق رضی الله عنه.

گفته بودیم که اگر ذکر انبیاء و صحابه و اهل بیت کنیم کتابی جداگانه باید ساخت این کتاب شرح اولیاست که پس از ایشان بوده اند اما به سبب تبرک به صادق ابتدا کنیم که او نیز بعد از ایشان بوده است.

و چون از اهل بیت بود و سخن طریقت او بیشتر گفته است و روایت از وی بیشتر آمده است کلمه ای چند از آن او بیاوریم که ایشان همه یکی اند.

چون ذکر او کرده شود از آن همه بود. نه بینی که قومی که مذهب او دارند، مذهب دوازده امام دارند. یعنی یکی دوازده است و دوازده یکی.

اگر تنها صفت او گویم، به زبان و عبارت من راست نیاید که در جمله علوم و اشارات و عبارات بی تکلف به کمال بود، و قدوه جمله مشایخ بود، و اعتماد همه بر وی بود، و مقتدای مطلق بود.

هم الهیآن را شیخ بود، و هم محمدیان را امام، و هم اهل ذوق را پیشرو، و هم اهل عشق را پیشوا.

هم عباد را مقدم، هم زهاد را مکرم. هم صاحب تصنیف حقایق، هم در لطایف تفسیر و اسرار تنزیل بی نظیر بود، و از باقر رضی الله عنه بسیار سخن نقل کرده است و عجب دارم از آن قوم که ایشان خیال بندند که اهل سنت و جماعت را با اهل بیت چیزی در راه است که اهل سنت و جماعت اهل بیت را باید گفت به حقیقت.

ومن آن نمی‌دانم که کسی در خیال باطل مانده است، آن می دانم که هر که به محمد ایمان دارد و به فرزندانش ندارد به محمد ایمان ندارد.

تا به حدی که شافعی در دوستی اهل بیت تا به حدی بوده است که به رفضش نسبت کرده اند و محبوس کردند و او در آن معنی شعری سروده است و یک بیت این است:

لو کان رفضا حب آل محمد
فلیشهد الثقلان انی رافض