کتاب صوتی زندگی خصوصی كاترين كبير
مشاهده نقد و بررسی این کتابکتاب صوتی زندگی خصوصی كاترين كبير نوشته جرج پي .كوچ ترجمه ذبیح الله منصوری
کتاب صوتی زندگی خصوصی كاترين كبير شرح زندگی و به قدرت رسیدن امپراطریس مقتدر روسیه و فاتح کریمه ؛ کاترین کبیر است.
مقتدرترین زن فرمانروای روسیه، که در تاریخ به نام کاترین کبیر شهرت یافته است، نه اهل روسیه بود و نه کاترین نام داشت!!!!
کتاب صوتی زندگی خصوصی كاترين كبير به بيان زندگي كاترين دوم (كه بعدها نام كاترين كبير به خود گرفت) و گوشه هایی از تاریخ روسیه و روابط عجیب و پیچیده این امپراطریس مقتدر می پردازد.
کتاب صوتی زندگی خصوصی كاترين كبير خوانشی جذاب و شنیدنی از کتابی به همین نام نوشته جرج پي .كوچ است.
به دلیل وجود صحنه های غیراخلاقی در کتاب اصلی مترجم آقای ذبیح الله منصوری تا حد امکان در بيان فساد اخلاقي كاترين ، رعايت اخلاق را به نحو شايسته اي ارائه نموده است.
کاترین دوم روسیه (به روسی: Екатерина II Великая) (۱۷۲۹ – ۱۷۹۶) که به عنوان کاترین کبیر نیز شناخته میشد، امپراتریس کشور روسیه بود و به مدت ۳۴ سال این مقام را داشت
نام اصلی او «سوفیا» بود که در سال ۱۷۲۹ در بندر «اشتتین» آلمان در یک خانواده آلمانی پا به عرصه وجود نهاد.
پدرش افسر ارتش پروس بود و مادرش پرنسس یوهانا که دختر یکی از شاهزادگان آلمانی بود، با شوهر پرنسس آنا دختر پتر کبیر و کاترین اول ملکهی روسیه نسبت نزدیکی داشت.
الیزابت دختر دیگر پترکبیر و کاترین اول که در سال ۱۷۴۲ به سلطنت رسید، در نخستین سال سلطنت خود «پتر» پسر خواهرش «آنا» را به عنوان ولیعهد روسیه برگزید و سال بعد پرنسس یوهانا را که از بستگان شوهر خواهرش بود همراه دخترش سوفیا به روسیه دعوت کرد تا موجبات آشنایی و ازدواج سوفیا را با جانشین منتخب خود فراهم آورد.
سوفیا روزی که به اتفاق مادرش رهسپار روسیه شد پانزده سال داشت و دختری بسیار شاداب و زیبا بود.
الیزابت ملکهی روسیه او را پسندید و مراسم ازدواج پتر سوم ولیعهد روسیه و پرنسس سوفیا که بر حسب تمایل ملکهی روسیه به لقب کاترین معروف شد، در سال ۱۷۴۵ صورت گرفت.
روابط سوفیا یا کاترین با شوهرش، بنابر آنچه خود او در یادداشتهایش نوشته است، از آغاز توأم با عشق و تفاهم متقابل نبوده است.
قسمت عمدهی یادداشتهای کاترین که به زبان فرانسه نوشته شده و نخستین بار در اواسط قرن نوزدهم منتشر شد، به مسائل شخصی و زندگی خصوصی او اختصاص دارد و از آن جمله دربارهی نخستین برخورد خود با شوهر آیندهاش مینویسد:
«وقتی که برای اولین بار پتر را دیدم، او را جوانی سبکسر و دارای اخلاق و عادات بچگانه یافتم.
با وجود این برای اینکه اعتماد او را به خود جلب کنم با دقت و سکوت به حرفهایش گوش میدادم، تا اینکه به راز دل او در همان دیدار نخستین پی بردم.
پتر گفت که قبلاً به یکی از زنان درباری دل باخته و با اینکه من خیلی جوانتر و زیباتر از او هستم نمیتواند از این عشق دست بردارد.
با وجود این اضافه کرد که در مقابل تصمیم و ارادهی خالهاش نمیتواند مقاومت کند و با من ازدواج خواهد کرد.
پتر همانطور که خود گفته بود، برخلاف میل خود با پرنسس سوفیا، کاترین آینده ازدواج کرد.
کاترین در خاطرات خود از این ازدواج مینویسد:
«قلب من گواهی میداد که در زندگی با پتر خوشبخت نخواهم شد.
ولی جاهطلبی و زرق و برق دربار روسیه جلو چشمم را گرفته بود و اطمینان داشتم که روزی فرمانروای روسیه خواهم شد.»
كاترين به هدايت ملكه و براي حفظ موقعيت خود در دربار ، از فردي به نام سالتيكوف آبستن ميشود و اين مقدمه اي از براي ديگر عشقهاي كاترين بشمار مي آيد ملكه اليزابت در گذشت و امپراطوري روسيه به پطر رسيد .
كاترين ملكه روسيه شد اما از خطر پطر در امان نبود .
تيزهوشي و بهره گيري از اشتباهات پطر در حكومت ، موجبات نفوذ ومحبوبيت كاترين را فراهم مي آورد وي بواسطه پشتيباني افسران جوان توانست بر عليه پطر ، كودتا كند و قدرت را بدست گيرد .
لجام گسيختگي و فساد كاترين دوم ، بعد از بقدرت رسيدن ، افزايش مي يابد وي ساليانه پنجاه تا يكصد هزار روبل را صرف شهوتراني و ولخرجي ميكرد همه اينهادر حالي بود كه رعيت در ملاك وي گرسنه و برهنه بسر ميبردند.
روز پنجم ژانویه سال ۱۷۶۲ ملکه الیزابت روسیه در گذشت و پتر با عنوان «پتر سوم» بر تخت سلطنت روسیه نشست.
معشوقه پتر که تمام ناملایمات ارتباط با این مرد ناقصالعقل را برای چنین روزی تحمل کرده بود پتر را تشویق کرد که از کاترین جدا شود و با او ازدواج کند، ولی تردید و دودلی پتر در اجرای این تصمیم به کاترین فرصت داد تا به کمک اورلف و برادرانش بر علیه شوهر خود دست به کودتا بزند.
نیروهای مسلح ابتدا در مسکو و سپس در سن پترزبورگ علیه پتر سوم قیام کردند و وفاداری خود را به کاترین اعلام داشتند.
پتر سوم در حالی که کمتر از شش ماه از دوران سلطنت او میگذشت، تحت فشار نیروهای مسلح روسیه مجبور به استعفا شد و روز ۲۹ ژوئن سال ۱۷۶۲ به دستور کاترین دستگیر و در قلعهای در اطراف سنپترزبورگ زندانی شد.
مدت زندان پتر هم بیش از یک هفته به طور نینجامید و در زندان درگذشت.
البته مرگ او طبیعی نبود و بسیاری از مورخین نوشتهاند که پتر سوم به دست الکسی اورلف، یکی از برادران معشوق کاترین در زندان خفه شده است.
کاترین کمی پس از مرگ شوهرش، که سعی شد طبیعی جلوه داده شود طی مراسم باشکوهی که نظیر آن در روسیه دیده نشده بود تاجگذاری کرد و اورلف و برادرانش به پاس خدماتی که انجام داده بودند به مقامات عالی منصوب گردیدند.
گریگوری اورلف انتظار داشت که ملکه کاترین رسماً با او ازدوج کند و زمام امور خود کشو را به دست او بسپارد، ولی کاترین قصد تقسیم قدرت خود را با کسی نداشت.
کاترین که از این پس او را به نام کاترین دوم یا کاترین کبیر میخوانیم قبل از هر چیزی برای تحکیم پایههای قدرت خود بر حقوق و امتیازات افسران و افراد ارتش روسیه افزود و در مرحله بعد تصمیم گرفت بر قدرت جنگی ارتش روسیه بیفزاید و به ماجراجوییهای نظامی در خارج از قلمرو حکومت اسلاف خود دست بزند.
کاترین دوم که بعدها بر اثر فتوحات ارتش روسیه و گسترش قلمرو امپراتوری به کاترین کبیر معروف شد، در سال ششم سلطنت خود یک مجلس مشورتی شبیه پارلمان انگلیس به وجود آورد ولی ۵۶۵ نمایندهی این مجلس همه انتصابی بودند.
کاترین این مجلس مشورتی را مأمور تدوین قوانینی برای روسیه نمود، ولی هجده ماه بعد آن را منحل کرد و مشاوران خود را در تنظیم قوانین و مقررات به یک عده انگشت شمار تقلیل داد.
در سال ۱۷۷۵ در سیستم اداری حکومت روسیه تغییراتی داده شد و این کشور به ۵۱ ایالت تقسیم گردید و برای هر یک حاکمی از طرف كاترين كبير تعیین و منصوب گردید.
فتوحات نظامی روسیه در زمان امپراتوری كاترين كبير از سال ۱۷۶۸ با جنگهای روسیه و ترکهای عثمانی که چهار سال به طول انجامید آغاز شد و سرانجام با انعقاد قراردادی در سال ۱۷۷۲ ضمن انضمام قسمتی از متصرفات عثمانی به امپراتوری روسیه، روسها حق کشتیرانی آزاد در دریای سیاه را به دست آوردند.
روسیه سپس شبه جزیره کریمه را نیز که در تصرف ترکهای عثمانی بود، ضمیمه خاک خود کرد و با تقویت نیروی دریایی روسیه قسمتهای دیگری از امپراتوری عثمانی هم ضمیمهی روسیه شد.
از سوی دیگر كاترين كبير معشوق لهستانی خود استانیلاس پونیاتوسکی را به پادشاهی لهستان منصوب کرد و طی قراردادهایی که در سالهای ۱۷۷۲ و ۱۷۹۳ و ۱۷۹۵ با اتریش و پروس منعقد کرد قسمت بیشتری از خاک لهستان را ضمیمه امپراتوری روسیه نمود.
كاترين كبير روزی که بر تخت سلطنت روسیه نشست ۳۳ سال داشت. او ۳۴ سال بر روسیه حکومت کرد و در تمام این مدت بر امور مهم اداری و سیاسی و نظامی روسیه نظارت دقیق و مستمر داشت.
او روزانه ۱۲ تا ۱۶ ساعت کار میکرد و با اینکه در کار حکومت به مشورت با اشخاص مطلع و ذیصلاح اعتقاد داشت، تصمیم نهایی را خود اتخاذ مینمود.
یکی از مشغولیتهای روزانهی كاترين كبير مکاتبه با سلاطین و دولتمردان و نویسندگان بزرگ زمان بود و در بعضی از نامههای خود به نویسندگان معروف عصر دربارهی آخرین آثار آنها که دقیقاً مطالعه کرده بود اظهارنظر مینمود.
کاترین کبیر بعضی از این نامهها را در ده تا بیست صفحهی بزرگ مینوشت، و به موجب برآورد یکی از نویسندگان اگر نامهها و یادداشت های او را جمع کنند، حجم آن از مجموع نوشتههای پر کارترین نویسندگان جهان مانند الکساندردوما بیشتر خواهد شد.
کاترین کبیر روز هفدهم نوامبر سال ۱۷۹۶ در سن ۶۷ سالگی درگذشت و پسرش پل که در تمام مدت فرمانروایی او در انزوا به سر میبرد در سن ۴۲ سالگی بر تخت سلطنت نشست.
پل که در مدت سلطنت مادرش از محبت او برخوردار نشده بود و برعکس تحقیر فراوان دیده بود، پس از مرگ مادر برای حفظ اسرار زندگی خصوصی او تعصب زیادی نشان نداد، ولی افشای یادداشتها و نامههای خصوصی او به زیان خود پل هم بود، زیرا دیگر تردیدی باقی نماند که پل یکی از فرزندان نامشروع کاترین است.
کاترین کبیر در یادداشتهای خود به نکتهی جالب توجهی دربارهی رابطه با مردان مختلف اشاره کرد و مینویسد اگر تنها شوهر قانونی او مرد کامل و لایقی بود نسبت به او وفادار میماند و هرگز گرد هوس نمیگشت.
او همچنین مدعی است که هیچ یک از مردانی که از مصاحبت و محبت او برخوردار بودند کمال مطلوب او نبودهاند، زیرا اگر کمال مطلوب خود را مییافت با او ازدواج میکرد.
اشارهی کاترین در این مورد بیشتر به دانش و اطلاعات مردانی است که با آنها روبرو شده و میخواهد بگوید که هیچ یک از آنها در حدی نبودهاند که بتوانند چیزی بر او بیفزایند. و به عبارت دیگر هیچ مردی را برتر از خود نیافته است که او را لایق همسری خود بداند.