آموزش گویندگی کتاب صوتی -مهارت ها و پیش نیازهای تولید کتاب صوتی

از زمان انتشار سایت و کانال تلگرام سلام صدا ، همراهان زیادی از طریق ایمیل و یا از طریق شبکه های اجتماعی با گروه فرهنگی سلام صدا تماس گرفته و برای همکاری و گویندگی کتاب صوتی اعلام آمادگی کرده و یا در مورد شرایط لازم برای گویندگی سوالاتی را مطرح نموده اند. و در این مدت تعداد زیادی از دوستان علاقمند به گویندگی ، نمونه کارهای ضبط شده خود را برای ما ارسال کرده اند.

در این نوشتار سعی کرده ایم که بر اساس تجربیات بدست آمده از کارهای انجام شده و نمونه فایل های ارسالی ، نکات مهمی را در خصوص آموزش گویندگی کتاب صوتی ، مهارت ها و پیش نیازهای لازم را برای موفقیت در این حوزه را برای علاقمندان جمع آوری کنیم و در این راه از ویدیوهای آموزش گویندگی استاد شاهین احمدیان هم استفاده شده است

آموزش گویندگی کتاب صوتی

اگر قصد دارید در حوزه گویندگی کتاب صوتی فعالیت کنید ، قبل از هر چیز ، بایستی پاسخ روشنی برای پرسش های زیر داشته باشید:

• آیا به گویندگی علاقه دارید؟ اگر پاسخ منفی است،از خیر این کار بگذرید و به‌طورجدی به فکر گزینه دیگری برای هنر و یا شغل آینده خود باشید.

• آیا حاضرید برای گوینده شدن ،به اندازه کافی وقت گذاشته و تمرین کنید؟ اگر وقت کافی برای تمرین و آموزش خوانشگری ندارید ، از اینکار صرف نظر کنید ، چرا که هنر گویندگی هم مانند هر هنر دیگری نیاز به آموزش و تمرین های سخت و زمانبر دارد

• آیا به‌طور مرتب به کتاب‌های صوتی گوش می‌دهید؟ اگر پاسخ منفی است، قبل از تصمیم برای گویندگی ، به تعداد زیادی از کتاب‌های صوتی در ژانرهای مختلف و با اجرای اساتید گویندگی گوش دهید و پس از آن تصمیم بگیرید

• آیا دامنه لغات و کلمات گسترده ای دارید ؟ آیا حاضرید دامنه لغات و کلمات خود را با مطالعه و جستجو افرایش دهید؟ اگر پاسخ منفی است و وقت و علاقه لازم برای مطالعه و افزایش اطلاعات خود ندارید؛ از اینکار صرفنظر کنید

از طرح این سوالات قصد منصرف کردن شما را از گویندگی نداریم، اما طرح این پرسش ها تاکیدی است بر اینکه بدون علاقمندی، صرف زمان و مطالعه نمی توان در هیچ هنری موفق شد و البته این موارد در خوانشگری که مستقیما با روان و احساس و آگاهی مخاطب ارتباط دارد اهمیت مضاعفی دارد.

شروع گویندگی کتاب صوتی

در شروع به کار گویندگی به امکانات مختصری مانند مکان مناسب و وسیله ضبط (میکروفن و … ) نیاز دارید که در این مطلب میتوانید با امکانات و وسایل مورد نیاز در ضبط صدا آشنا شوید.

پس از فراهم آوردن امکانات اولیه برای ضبط، در گام دوم متنی را انتخاب کرده (ترجیحا متنی که دوست دارید)، ابتدا آنرا به دقت و با صدای بلند بخوانید، با کلمات و عبارات و همچنین فضای حاکم بر متن (مثلا داستان عاشقانه، متن حماسی، متن ادبی و … ) آشنا شوید

پس از آشنایی با متن و تسلط بر عبارات و جملات آن، میکروفن را را روشن کرده و با خواندن متن صدای خود را ضبط کنید

صدای ضبط شده خود را بشنوید تا اشکالات کار را متوجه شوید ، خود را به جای شنونده بگذارید و ببینید که چه تغییراتی در ضبط مجدد لازم است تا جذاب تر شود.

مجددا متن را بخوانید و صدای خود را ضبط کنید

فایل ویدیویی آموزش گویندگی کتاب صوتی – تلفظ صحیح کلمات

آموزش گویندگی کتاب صوتی – مهارت ها و پیش نیازها

1- نوع صدای خود را بشناسید

اساسی ترین کار در شروع گویندگی ، شناخت تن و نوع صدا است ، هرکسی صدای منحصر به فرد خود را دارد و هر صدایی هم البته ویژگی خاص خود را دارد

• بعضی صداها بم هستند
• بعضی صداها زیر هستند
• برخی از افراد آرام صحبت می کنند
• بلندای صدای عده ای بالا ست
• برخی به صورت تو دماغی صحبت میکنند
• لحن صدای برخی افراد احساسی است
• عده ای از افراد با سرعت کمی صحبت می کنند

و البته هر کسی با توجه به نوع صدایی که دارد، در گویندگی یک ژانر خاص موفق تر است ، بنابراین قبل از شروع به گویندگی و انتخاب متن ، لازم است که نوع صدای خود را بشناسید

در پادکست زیر مراحل شناخت صدا توضیح داده شده است

2- انتخاب لحن متناسب با موضوع در هر کتاب

هر متنی و هر کتابی دارای ژانر و موضوع مختص به خود است و در خوانش آن لازم است که لحن مناسب با متن را انتخاب کرد مثلا

کتاب های رمان بایستی با لحن قصه گویی خوانده شوند ، اگر رمانی را با لحن ادبی و یا حماسی بخوانید ، شنونده نمی تواند با کلیت داستان و رمان ارتباط برقرار کند.

علاوه بر آن در خوانش کتاب با لحن قصه گویی ، گوینده بایستی بتواند که فضای حاکم بر مکالمات بین افراد داستان را با لحن خود نشان دهد مثلا اگر دو نفر مکالمه ای عصبی دارند گوینده بایستی با تغییر صدای خود این لحن عصبانیت را در صدای خود نمایان کند و یا اگر شخصیت های داستان در حال یک گفتگوی عاشقانه هستند ، گوینده بایستی در روایت گفتگوی آنها با آرامش فضای عاشقانه را به تصویر بکشد.

در خوانش کتاب های تاریخی ، بایستی لحن مناسب با موضوع انتخاب شود ، در قسمت هایی از کتاب تاریخی که جنبه داستانی دارد ، بایستی با لحن قصه گویی خوانده شود و در قسمت هایی هم ممکن است نیاز به لحن حماسی داشته باشد

در خوانش کتاب های موفقیت و توسعه فردی ، لحن گوینده بایستی محکم و انگیزشی باشد و البته ممکن است در بخشی از یک کتاب موفقیت ، داستانی مطرح شده باشد که آن داستان را بایستی با لحن قصه گویی روایت کرد.

در خوانش آثار ادبی مثل شعر و متون ادبی ، لحن ادیبانه نیاز است ، آرام و با کشیدن برخی حروف!

ویدیوی آموزش گویندگی کتاب صوتی – آشنایی با انواع لحن ها

3- در خوانش کتاب صوتی بایستی به طور کامل به متن و محتوای کتاب وفادار بمانیم

هدف از تولید کتاب صوتی ، این است که شنونده بدون نگاه کردن و خواندن متن کتاب ، بتواند محتوای کتاب را عینا بشنود و لذا به هیچ وجه نبایستی در کلمات ، افعال ، جملات و حتی نوع مکالمات (مثلا تغییر مکالمات رسمی به گفتگوهای عامیانه) تغییری ایجاد کرد.

اگر هنگام خوانش ، به هر دلیلی علاقمند یا مجبور به تغییر در جملات و محتوای کتابی شدید، بایستی این موضوع را به طور روشن به مخاطب خود اعلام کنید ، چنین آثاری را با عنوان اقتباس شنیداری معرفی می کنند.

4- اشتباهات خوانشی خود را حتما اصلاح کنید

موقع خوانش و ضبط کتاب صوتی ، گاها پیش می آید که گوینده کلمه ای را اشتباه تلفظ می کند و یا جمله ای را با لحن نادرست می خواند ، بروز چنین اشتباهاتی طبیعی است اما نکته مهم آن است که به هیچ وجه به خود اجازه ندهید که فایل صوتی با این اشتباهات منتشر شود

وجود اشتباهات در تلفظ کلمات ، تپق ، مکث اشتباه و لحن نامناسب در یک فایل صوتی به شدت باعث از دست رفتن اعتبار آن کار می شود

در مواردی مشاهده شده که گوینده ای در ضبط یک کتاب زحمت و تلاش زیادی کرده اما متاسفانه با حذف نکردن برخی اشتباهات خوانشی در فایل نهایی ،کل زحماتش از دید مخاطب به هدر رفته است.

حذف اشتباهات خوانش و تپق ها در فایل های نهایی ، کار سخت و طاقت فرسایی است و ساده ترین روش حذف اشتباهات ، در موقع خواندن و ضبط کتاب است.

برای اینکار اکیدا توصیه می شود از نرم افزارهای رایگانی که برای ضبط و ویرایش صدا وجود دارند استفاده شود و اشتباهات خوانشی خود را همان لحظه پاک و اصلاح کرد.

برای آشنایی با نرم افزارهای ضبط و ویرایش صدا به این مطلب مراجعه کنید.

5- در تلفظ و ضبط حروفی مانند “پ” – “ش” و “س” دقت کنید

هنگام تلفظ حرف “پ” صدای ناهنجاری در صدای ضبط شده پدید می آید که تاکید میگردد در بروز این مشکل پیشگیری شود

یا از پپ گیر استفاده کنید و یا میکروفن در در موقعیتی قرار دهید که بالاتر یا پائین تر از دهان شما باشد.

در برخی افراد ، تلفظ حروف “ش” و “سین” موجب پدید آمدن صدای ناهنجاری در ضبط می شود با دیدن ویدیوی زیر میتوانید از بروز این مشکل اجتناب کنید

ویدئوی رفع مشکل تلفظ “سین” و “شین”

تنها راه برای تبدیل شدن به یک گوینده حرفه ای انجام تمرینات گویندگی است.

تمرینات گویندگی

در ویدیوی زیر برخی تمرینات مورد نیاز در گویندگی توضیح داده شده است

تمام ویدیوهای آموزش گویندگی با اجرای استاد شاهین احمدیان را می توانید در کانال یوتیوب ایشان ببینید