کتاب تاریخ اجتماعی ایران، نوشته مرتضی راوندی
کتاب تاریخ اجتماعی ایران به قلم مرتضی راوندی در ده جلد نگاشته شده و به بررسی تاریخ زندگی مردم ایران در موضوعات مختلفی همچون تاریخ، فرهنگ، اقتصاد و شیوههای حکومت داری ایرانیان پیش از اسلام تا دوران معاصر می پردازد.
مرتضی راوندی در سال 1298 شمسی در تهران به دنیا آمد، به مدرسه دارالفنون رفت و پس از اخذ دیپلم در دانشگاه تهران به تحصیل رشته حقوق پرداخت و در سال 1318 پس از اخذ مدرک لیسانس به عنوان قاضی در دادگستری مشغول به کار شد.
راوندی حدود پنجاه سال به پژوهش و بررسی تاریخ ایران از منابع و اسناد تاریخی گوناگون پرداخت که نتیجه آن تالیف ده جلد کتاب تاریخ اجتماعی ایران است. سه جلد نخست این کتاب پیش از انقلاب اسلامی منتشر شد.
مطالب جلد اول کتاب تاریخ اجتماعی ایران
جلد اول این کتاب به بررسی تاریخ اجتماعی ایران از آغاز تا اسلام می پردازد و پس از هفت سال مطالعه، تحقیق و بررسی اسناد و مدارک تاریخی در اسفند سال1340 منتشر شد.
جلد اول کتاب تاریخ اجتماعی ایران هفت فصل دارد که عبارتند از:
- دوره ماقبل تاریخ
- وضع جهان در طلیعه دوران تاریخی
- تمدن و وضع اجتماعی
- حکومت هخامنشیان
- حمله اسکندر به ایران
- پارتیان
- حکومت ساسانیان.
فهرست مطالب جلد دوم
جلد دوم به بررسی تاریخ ایران بعد از حمله اعراب تا حکومت مشروطه می پردازد.
عناوین پنج فصل جلد دوم :
- بررسی علل ظهور و آثار نهضت اسلامی
- خلفای اموی
- سلسه عباسیان
- جنبش های اجتماعی در ایران بعد از اسلام
- سلسله قاجار
جلد سوم کتاب، وضعیت اجتماعی مردم و طبقات اجتماعی را شرح می دهد.
فهرست مطالب جلد سوم
کتاب تاریخ اجتماعی ایران جلد سوم دارای 8 فصل است که موضوعات زیر را بررسی میکند:
- وضعیت اجتماعی مردم
- طبقات اجتماعی
- آداب و رسوم
- کشاورزی
- فئودالها و مالکین
- کارگران
- بردهها
- طبقات ضعیف جامعه
- زنان
فهرست مطالب جلد چهارم
قسمت اول جلد چهارم شامل:
- بخش های شیوه حکومت داری و سازمان سیاسی و اداری
- دیوان وزارت
- دیوان رسائل
- روابط سیاسی ایران با کشورهای دیگر
- دیوان محتسب
- اشراف
- دیوان عرض سپاه یا وزارت جنگ است
و در قسمت دوم به بررسی سایر دیوانهای حکومتی پرداخته میشود.
جلد پنجم کتاب تاریخ اجتماعی ایران
جلد پنجم به بررسی تاریخ زندگی مردم ایران شامل شرح زندگی اقتصادی مردم ایران از آغاز تا ظهور اسلام، زندگی تجاری ایرانیان بعد از ظهور اسلام، وضع عمومی شهرها، ارزش اقتصادی و صنعتی شهرهای ایران، حوادث ناگوار تاریخی، داد و ستد و معاملات، مطاهر تمدن، راهها و وسائل نقلیه، نظریات اقتصادی در شرق، افکار و اندیشههای اقتصادی در غرب است.
جلد ششم کتاب تاریخ اجتماعی ایران
جلد ششم به بررسی اخلاق و رسوم اجتماعی، مراسم عروسی و عزا، پذیرایی از مهمان و سرگرمیهای ایرانیان در دورههای مختلف می پردازد.
جلد هفتم
جلد هفتم تفریحات و فعالیتهای ورزشی ایرانیان، خوراک و پوشاک مردم، مشکلات، مسائل جنسی، تاریخچه موسیقی و سازهای ایرانی، استفاده از مواد افیونی و هنر و صنعت شرح داده میشود.
جلد هشتم
جلد هشتم به رشد و تکامل زبان و ادبیات فارسی بعد از اسلام می پردازد.
جلد نهم
جلد نهم به شرح فرقههای مذهبی در ایران می پردازد. در این جلد اعتقادات مذهبی در ایران پیش از اسلام و فرقههای مذهبی ایران پس از رحلت پیامبر اسلام مورد بررسی قرار گرفته است.
جلد دهم
جلد دهم در ابتدا فلسفه یونان قدیم و ایران قبل از اسلام را شرح می دهد و پس از آن به افکار و اندیشههای ایرانیان پس از اسلام و همچنین معرفی دانشمندان بزرگ ایرانی می پردازد.
آثار دیگر مرتضی راوندی
- سیر فرهنگ و تاریخ تعلیم و تربیت در ایران و اروپا
- زندگی روزمره ایرانیان در خلال روزگاران
- سیر قضا و تاریخ دادگستری در ایران و اروپا
- تاریخ تحولات اجتماعی
- تشریح قانون اساسی ایران
- ترجمه کتاب اقتصاد بشری
- ترجمه کتاب زندگی مسلمانان در قرون وسطی
راوندی پس از سالها پژوهش و تحقیق در شهریور 1378 در سن هشتاد سالگی در تهران در گذشت.
گروه فرهنگی ” سلام صدا” با مجوز نشر از وزارت ارشاد و نماد اعتماد الکترونیکی، کتابهای صوتی را در اختیار مخاطبان کتاب دوست و کتاب خوان خود قرار می دهد