دسته بندی موضوعی کتاب ها به طور کلی و انواع دسته بندی زیر مجموعه آن شامل ادبیات داستانی و غیر داستانی
دسته بندی موضوعی کتاب ها
دسته بندی موضوعی کتاب ها همواره یکی از موضوعاتی است که ناشرین ، نویسندگان و کتابخوانان همواره با آن سروکار دارند.
با توجه به گستردگی موضوعات در دنیای کتاب ، آگاهی از دسته بندی موضوعی کتاب ها موجب می شود که در هنگام جستجوی کتاب به آسانی به آن دسترسی پیدا کرد.
در این مطلب سعی شده است که دسته بندی موضوعی کتاب ها به طور کلی و انواع دسته بندی زیر مجموعه آن شرح داده شده و برای تعدادی از موضوعات به ویژه در ادبیات داستانی (fiction) کتاب های شاخص آن معرفی شود.
-
دسته بندی موضوعی کتاب ها
دسته بندی کلی کتاب ها بر اساس موضوعکتاب ها به دو دسته کلی تقسیم بندی می شوند:
داستانی Fiction
غیر داستانی Nonfiction
دسته بندی موضوعی کتاب ها دغدغه همیشگی کتابداران، کتابفروشان، ناشرین و مخاطبین بوده است چرا که با توجه به گستردگی دنیای کتاب پیدا کردن کتاب مورد علاقه بدون اطلاع از دسته بندی موضوعی کتاب ها، کاری دشوار خواهد بود.
به دلیل تعداد زیاد کتاب های ادبیات داستانی Fiction و همچنین گوناگونی موضوع و محتوای کتب داستانی، این گونه کتاب ها را به عنوان یک دسته کلی طبقه بندی میکنند و مابقی موضوعات را در دسته دوم جای می دهند.
-
تعریف ادبیات داستانی Fiction
تعریف ادبیات داستانی یا خیال پردازانه Fiction شکلی از روایت است که همه یا بخشی از رویدادهای آن ساختهٔ ذهن نویسنده بوده و واقعی نیستند اما با جهان واقع ارتباط معناداری دارد.
ادبیات داستانی خود به دسته های زیربخشی مانند رمان، داستان کوتاه،داستانک و … تقسیم می شوند
-
تعریف ادبیات غیر داستانی Nonfiction
ادبیات غیر داستانی یا واقعیت محور شکلی از نوشته است که عناصر تشکیل دهنده آن مستند و واقعی هستند مانند انسانها، اماکن، تاریخها، آمار، اطلاعات
استفاده از عبارت ناداستان یا ادبیات غیرداستانی یک غلط مصطلح است. این واژه ترجمه تحت الفظی (برابرنهادِ) کلمه Nonfiction است
درحالیکه ادبیات fiction و Nonfiction باید «افسانه» و «راستینه» و یا کتاب های «واقعیتمحور» و «غیر واقعیتمحور» ترجمه شوند.
-
طبقه بندی کتاب های ادبیات داستانی از نظر شکلی (تعداد کلمات کتاب)
· داستانک Flash Fiction
· داستان کوتاه Short Story
· نوولت یا نوولا Novelette
· رمان Novel
· حماسه epic
· قصه story
· رمانس romance -
دسته بندی موضوعی ادبیات داستانی
· ادبیات کودک و نوجوان
· داستان یا رمان عاشقانه
· داستان یا رمان تاریخی
· داستان یا رمان جنایی
· داستان وحشت
· ژانر هیجانی، معمایی
· داستان فانتزی
· داستان ماجراجویی
· داستان کمدی (طنز)
· داستان علمی تخیلی
· داستان درام
· داستان /رمان تریلر
· داستان اجتماعی
· داستان یا رمان فلسفی
· داستان ماوراء الطبیعه
· داستان دینی-مذهبی
· داستان روانشناسانه
· داستان واقع گرایانه (رئالیسم)
· داستان پسا رستاخیزی
· داستان مصور
· داستان جنگی
· داستان یا رمان سیاسی
· داستان حماسی
· داستان پاد آرمان شهر
· داستان زندگی خانوادگی
· داستان الهام بخش
· داستان عرفانی
· داستان کمدی سیاه
· داستان هستی گرایانه
· ژانر داستانی مردم شناسی
· داستان برده داری
· داستان پسا استعماری
· داستان تکنولوژی
· داستان علمی
· داستان حیوانات -
دسته بندی موضوعی کتاب های غیر داستانی Nonfiction
o زندگی نامه و خود زندگی نامه
o سفرنامه
o نقد ادبی
o شعر و دیوان اشعار
o ادبیات نمایشی
o مجموعه مقالات
o کتاب های فلسفی
o کتب عرفانی
o کتاب آموزشی
o کتاب های تاریخی
o کتاب های خودپروری و توسعه فردی
o کتب دینی و مذهبی
o علوم سیاسی
o کتب حقوقی
o علمی (ریاضی، فیزیک ، شیمی و…. )
o کتاب های علوم مهندسی (عمران ، معماری، مکانیک ، برق ، کامپیوتر، صنایع ، نانو، شیمی و… )
o کتاب های مدیریت، تجارت، کسب و کار و بازاریابی
o کتب مالی و اقتصادی و حسابداری
o کتاب های جامعه شناسی و مردم شناسی
o کتب محیط زیست، زیست شناسی، زمین شناسی و گیاه شناسی
o کتاب های روانشناسی
o کتاب های پزشکی، سلامت و بهداشت
o علوم دامپزشکی
o علوم داروسازی
o کتاب های علوم کامپیوتر و برنامه نویسی
o زبان شناسی و آموزش زبان خارجی
o کتاب های علوم ورزشی
o کتب جغرافیا، نجوم
o کشاورزی
o متافیزیک
o کتاب مصور
o هواشناسی
o گردشگری -
آشنایی با ژانر فانتزی در ادبیات داستانی
تعریف ژانر فانتزی (Fantasy)
ژانر فانتزی درونمایهای بر اساس ماورالطبیعه و دور بودن از واقعیت دارد، کتابهایی که در ژانر فانتزی نوشته میشوند معمولاً بر گرفته از یک رخداد محلی و قصههای کهن و سنتی هستند.ژانر فانتزی معمولاً در بین نوجوانان طرفداران زیادی دارد، هری پاتر معروف ترین مجموعه رمان در ژانر فانتزی است.
بهترین کتاب های فانتزی
ارباب حلقهها نوشته جی. آر. آر. تالکین
-
آشنایی با ژانر علمی تخیلی در ادبیات داستانی
کتاب های علمی-تخیلی (sci-fi)
یکی دیگر از ژانرهای کتاب که معمولاً با ژانر فانتزی اشتباه گرفته میشود ژانر علمی تخیلی است.
کتابهای علمی تخیلی برخلاف آثار فانتزی بیشتر بر مبنای علم روز خلق میشوند.
این یعنی اگرچه ممکن است کتابهای فانتزی هیچگونه پایه علمی نداشته باشند و بیانگر تخیلات و ذهن نویسنده باشند، اما آثار علمی تخیلی غالباً بر اساس نتایج واقعی و علم روز نوشته میشوند.
بهترین کتابهای علمی تخیلی کلاسیک
-
دسته بندی موضوعی ادبیات داستانی -عاشقانه
رمان های عاشقانه (Romance)
ژانر عاشقانه Romance or romantic love معمولاً به عنوان یک ژانر کمکی در بیشتر داستانهای موجود استفاده میشود.
تفاوت داستانهایی که منحصراً در این ژانر نوشته میشوند با سایر قصهها این است که در کتابهای ژانر عاشقانه، روابط عاشقانه در مرکز و مهمترین موضوع داخل کتاب است.
به همین دلیل هم بیش از هر چیز دیگری در طول داستان به این روابط عاشقانه پرداخته میشود.
البته ژانر عاشقانه زیر مجموعههایی مثل: عاشقانههای کلاسیک، عاشقانههای تاریخی، عاشقانههای معاصر و غیره نیز دارد.
نمونههای بسیار زیادی را می توان در ژانر عاشقانه یافت که هر یک داستانی خاص هستند گاه تلخ و گاه شیرین.
نمونههایی از بهترین کتابهای عاشقانه
کتاب صوتی چشمهایش نوشته بزرگ علوی
کتاب صوتی مستی عشق نوشته آندره موروا
کتاب صوتی آهنگ عشق اثر آندره ژید
کتاب صوتی دفتر خاطرات نوشته نیکلاس اسپارکس
-
دسته بندی موضوعی ادبیات داستانی – وحشت
چیزی که کتابهای ژانر ترسناک یا وحشت را از سایر کتابها جدا می سازد نحوه نگارش آنها نیست. بلکه احساسی است که شما در حین مطالعه آنها تجربه میکنید.
آثار برجسته این ژانر میتوانند مو به تن شما سیخ کنند و یا وحشت را در تمام وجودتان پراکنده کند. عناصر ماورا طبیعی، خشونت، خون و چیزهایی از این دست معمولاً در اکثر ژانر وحشتناک دیده میشوند.
از نویسندگان مشهور این را هم میتوان به ادگار الن پو و استیون کینگ اشاره کرد.
برخی از بهترین رمان های ژانر وحشت:
کتاب صوتی مسیر سبز استیون کینگ
سختتر شدن اوضاع، نوشتهی هنری جیمز
ناجیان سبلان نوشته میر حسن محمودپور
کتاب مسیر سبز که در دسته بندی موضوعی کتاب ها در ژانر ادبیات داستانی وحشت و ماورالطبیعه قرار میگیرد -
دسته بندی موضوعی ادبیات داستانی – تریلر
کتاب های ژانر تریلر مرزی بین ترس و ابهام ژانر تریلر Thriller را در بین کتاب ها می توان تلفیقی از ژانر وحشت و ترسناک با ژانر کارآگاهی یا رمزآلود دانست. چرا که داستان هایی که در این ژانر نوشته میشوند حس شک و راز آلود بودن را در کنار نوعی ترس و یا اضطراب در وجود ما برانگیخته میکنند.
شخصیتهای اصلی اینگونه داستانها معمولاً به دنبال نجات جان خود هستند. لحظات احساسی بسیار مهم در کنار روند مهیجی که این داستانها دارند باعث میشود تا کتابهای سبک تریلر خوانندگان و طرفداران بسیار زیادی داشته باشند.
بد نیست بدانید بسیاری از آثار نوشته شده در این ژانر هم به فیلمهای سینمایی غالباً موفقی تبدیل شدهاند.
برخی از بهترین آثار ژانر تریلر:
-
دسته بندی موضوعی ادبیات داستانی – رئالیسم جادویی
اگر دوست دارید جادو را در عین زندگی واقعی تجربه کنید، کتاب هایی که در ژانر رئالیسم جادویی نوشته شدهاند انتخابی فوقالعاده برای شما خواهند بود.
قبل از اینکه رئالیسم جادویی را با فانتزی اشتباه بگیرید، اجازه بدهید تفاوت آنها با یکدیگر را بررسی کنیم.
همترین چیزی که ژانر فانتزی را از رئالیسم جادویی جدا میکند، همان چاشنی واقعیت است.
در حالی که ممکن است در ژانر فانتزی همه چیز تخیلی و غیر واقعی باشند (مثل ارباب حلقهها یا هری پاتر) اما در رئالیسم جادویی ما در عین حال که زندگی در یک فضای واقعی را تجربه میکنیم، شاهد اتفاقات عجیب و غیر معمول خواهیم بود.
گابریل گارسیا مارکز، نویسنده مشهور اهل امریکای جنوبی را به نوعی پدر این ژانر میدانند. نویسندگان دیگر هم در آثار خود از چنین صنعت یا ژانری بهره بردهاند.
برای مثال میتوانیم به بارش ماهی از آسمان به زمین در رمان کافکا در کرانه اثر هاروکی موراکامی اشاره کنیم.برخی کتاب های مشهور رئالیسم جادویی:
کتاب صوتی صد سال تنهایی، اثر جاودانه گابریل گارسیا مارکز
کتاب صوتی خانه ارواح ، نوشته ایزابل آلنده
-
دسته بندی موضوعی ادبیات داستانی -ژانر معمایی
از شرلوک هلمز گرفته تا پوآرو و تمامی آثار آگاتا کریستی همگی زیر مجموعه ژانر رازآلود، جنایی و یا معمایی به حساب میآیند.
کتابهای این ژانر معمولاً در حین خواندن ما را وادار به این میکنند که خودمان نیز در مورد سرنوشت شخصیتها و یا خط روایی داستان حدسهایی بزنیم.
به همین دلیل هم میتوان این را یکی از مهم ترین ژانرهای کتاب برای بهبود عملکرد مغز دانست.
دلیل آن این است که ما هنگام خواندن داستانی از شرلوک هلمز مدام به دنبال پیدا کردن قاتل یا مجرم، درون ذهن خود هستیم.
همین سبب میشود که در تمام طول زمان خواندن رمان ذهن ما فعال باشد،. این فعالیت تنها محدود به مطالعه کتاب و درک مطالب موجود در آن نیست. بلکه تلاشی برای پیدا کردن پاسخ سوالی که همواره در طول قصه همراه ما بوده است.
برخی آثار مهم ژانر معمایی :
دانلود نمایش رادیوئی قتل در استایلز نوشته آگاتا کریستی
-
دسته بندی موضوعی ادبیات داستانی – رمان تاریخی
کتابهای داستانی-تاریخی معمولاً یک روایت داستانی را در طول یک واقعه تاریخی به تصویر میکشند. به همین دلیل هم معمولاً میتوان شاهد بیش از یک ژانر در نگارش چنین کتابهایی بود.
برای مثال علاوه بر جنبه تاریخی که در این آثار وجود دارد ممکن است با ژانرهایی مثل عاشقانه هم مواجه باشیم.
نمونه بسیار جذاب و خواندنی این آثار در ادبیات فارسی رمان همسایه ها اثر احمد محمود است.
وی در این کتاب داستانی را در طول دوران ملی شدن صنعت نفت روایت میکند. برای همین هم مطالعه این کتاب علاوه بر اینکه ما را با داستان جذاب خود همراه میکند به نوعی اتفاقات تاریخی پس آن را نیز به تصویر میکشد.
برخی آثار تامل برانگیز ادبیات تاریخی-داستانی
کتاب صوتی دزیره اثری تاریخی نوشته آن ماری سلینکو
کتاب صوتی ملکه مارگو نوشته الکساندر دوما
کتاب صوتی برباد رفته، نوشته مارگارت میچل
-
دسته بندی موضوعی ادبیات داستانی – ماجراجویی
دنیای ماورای زندگی طبیعی، ژانر ماجراجویی
یکی از پرطرفدارترین ژانرهای کتاب و رمان به خصوص در بین جوانان و نوجوانان ژانر ماجراجویی است.
شاید مهمترین عامل موفقیت یک کتاب در این ژانر، خلق تصویر درست و صحیح از قهرمان یا قهرمانان داستان است.
دلیل آن این است که در کتاب های ژانر ماجراجویی، قهرمان یا قهرمانان قصه ما معمولاً پس از گذر از کلی موانع و مشکلات سرانجام باید به سر منزل مقصود برسند. همین باعث میشود که شخصیت پردازی صحیح در این ژانر رمان بسیار اهمیت داشته باشد.
از هابیت گرفته تا کیمیاگر و یا حتی کتابهایی مانند جین ایر همگی به نوعی رمانهای ژانر ماجراجویی به حساب میآید.
برخی از مهمترین آثار ژانر ماجراجویی:
کتاب صوتی تام سایر اثر مارک تواین