معرفی کتاب ایران در بازی بزرگ نوشته آنتونی وین داستان بیست و پنج سال حضور سرپرسی سایکس در ایران به عنوان مأمور دولت بریتانیا در بازی بزرگ بین دولتهای بریتانیا و روسیه بر سر منافعشان در غرب آسیا
سرپرسی سایکس Sir Percy Sykes اواخر قرن نوزدهم میلادی از طرف دولت بریتانیا مأموریت مییابد تا جلوی نفوذ و گسترش امپراطوری روسیه به هند را بگیرد. برای رسیدن به این مهم مأمور بریتانیایی در مناطق شرقی ایران مستقر میشود و مأموریت خود را به بهترین شکل انجام میدهد.
این کتاب داستان بیست و پنج سال حضور سایکس در ایران به عنوان مأمور دولت بریتانیا در بازی بزرگ بین دولتهای بریتانیا و روسیه بر سر منافعشان در غرب آسیا است.
نسخه اصلی کتاب در سال در سال 2003 میلادی در انگلستان منتشر شد و بلافاصله توسط عبدالرضا (هوشنگ) مهدوی، دیپلمات، نویسنده و مترجم با سابقه ایرانی ترجمه شد و در اختیار مخاطب فارسی زبان قرار گرفت.
نویسنده کتاب ایران در بازی بزرگ ( Persia in the great game) که خود در ایران حضور داشته تحقیقات مبسوطی را پیرامون شخصیت سرپرسی سایکس انجام داد و نتایج این تحقیقات را به همراه مستنداتی که شخص سایکس گردآوری کرده بود در این کتاب منتشر کرد.
در این کتاب علاوه بر اطلاعاتی که راجع به سرپرسی سایکس و زندگینامه او و چگونگی حضورش در ایران مطرح میشود به فراخور موضوعات مطرح شده گوشههایی از تاریخ، جغرافیا، شرایط اجتماعی و اوضاع و احوال ایران و مردمش نیز بازتاب میکند. از این بابت کتاب ایران در بازی بزرگ سند مهمی در زمینه تاریخ نگاری ایران نیز محسوب میشود و احتمالاً برای محقق هایی که نیاز به مستندات تاریخی آن برهه زمانی دارند منبع قابل اتکایی محسوب شود.
سایکس در مدت حضورش در ایران به هر نقطهای که برای انجام مأموریتش سفر میکرد نکات خواندنی و جذابی از زندگی مردم آن دوران را ثبت میکرد. با اینکه این کتاب به لحاظ موضوع و ساختار در ژانر تاریخی-زندگینامهای دستهبندی میشود اما به طور حتم اهمیت آن صرفاً در این حوزهها نمیماند و فراتر از آن است.
خوانندگان چنین کتابی طیف قابل توجهی از مخاطبان نشر را در بر میگیرند. زبان شیوا و روان کتاب میتواند خوانندگانی که به دنبال ماجراهای تاریخی هستند را راضی کند و وقایعنگاری موجود در اثر نیز میتواند برای محققین و علاقمندان به نکات تاریخی راهگشا باشد.
درباره آنتونی وین نویسنده کتاب ایران در بازی بزرگ :
آنتونی وین (Antony Wynn) نویسنده این کتاب یک نجیب زاده بریتانیایی است که تحصیلات مرتبط با زبانهای فارسی و ترکی دارد.
وی در دهه هفتاد میلادی در دانشگاه شیراز به تحصیل در زمینه ادبیات فارسی مشغول بوده است و پس از آن نیز سال ها در ایران اقامت داشت.
ایشان مدتی را نیز در همدان سپری کردند. وین مسئول خرید یک شرکت قالی انگلیسی در ایران بود.
این نویسنده از فرصت حضور در ایران استفاده کرد و به تمام مناطقی که سرپرسی سایکس در آنها اقامت داشته سفر کرد و اطلاعات وسیعی را راجع به سایکس، روابطش در ایران و فعالیتهای وی ثبت و ضبط کرد.
آنتونی وین در مدت اقامتش در ایران به ترکمن صحرا نیز سفر کرد و در آنجا سعی در تأسیس باشگاه چابک سواران نمود. وی به خاطر تحقیقاتش درباره سرپرسی سایکس با بازماندگان افرادی که در ایران با این مأمور بریتانیایی در ارتباط بودند دیدار و گفت و گو داشت. چه کسانی که با سایکس میانه خوبی نداشت و چه کسانی که دوست و حامی او محسوب میشدند. از جمله خانواده فرمانفرما که روابط قابل توجه و مهمی را با سرپرسی سایکس داشتند.
این نویسنده بریتانیایی علاوه بر کتاب حاضر آثار دیگری به نامهای:
- مأمور ما در ایران: زندگی سرپرسی سایکس کاشف، کنسول، سرباز، جاسوس
- سه شتر در راه اسمیرنا: زمانهای جنگ و صلح در ترکیه، ایران، هند، افغانستان، نپال
را به رشته تحریر درآورده است. از این دو عنوان هیچکدام به فارسی ترجمه نشدهاند.
گروه فرهنگی ” سلام صدا” با رسالت ترویج فرهنگ مطالعه در میان عموم هموطنان؛ خواندن این کتاب را به علاقمندان آثار تاریخی پیشنهاد میکند