زندگی و آثار اشو ، راجنیش چاندرا موهان جین (به هندی: रजनीश चन्द्र मोहन जैन) از عرفای هندی و استادان باطنی است که بین سالهای ۱۹۳۱ تا ۱۹۹۰می‌زیست.

وی در دهه ۶۰ میلادی به نام آچاریا راجنیش و در دهه ۷۰ و ۸۰ باگوان شری راجنیش نامیده می‌شد اما نهایتاً در سال ۱۹۸۹ میلادی نام اشو را برای خود برگزید.

عارف، فیلسوف، گورو، استاد دانشگاه هندی، و رهبر جنبش راجنیش بود که در مدت زندگی خود به‌عنوان یک عارف بحث‌برانگیز و رهبر جنبشی جدید مورد توجه قرار گرفت.

اشو همواره بر ارزش مراقبه، ذهن آگاهی، عشق، جشن، شهامت، خلاقیت و شادی باکیفیت تأکید می‌کرد که باور داشت به سبب سیستم‌های اعتقادی، باورهای مذهبی و جامعه‌پذیری سرکوب شده‌اند.

او روش‌های گوناگونی از مدیتیشن، همانند مدیتیشن پویا را به وجود آورد که به گفتهٔ او گونه‌ای تمرین مناسب برای آدمیان مدرن است.

او رویکرد باز تری، در رابطه با میل جنسی در انسان را تبلیغ می‌کرد، که باعث شد به او لقب «سکس گورو» در هند و بعدها در نشریات در سراسر جهان داده شود، گرچه این رویکرد با گذشت زمان بیشتر مورد پذیرش قرار گرفت.

در سال ۱۹۷۰ راجنیش زمانی را در بمبئی گذراند و طرفدارهایی تحت عنوان «سانیاسین‌های نوین» گرد آورد.

طی این دوره او تکنیک‌های روحانی‌اش را توسعه داد و از طریق سخنرانی‌هایش دیدگاه تازه‌ای در رابطه با سنت‌های مذهبی، تصوف و فلسفه در سراسر جهان ارائه کرد.

در سال ۱۹۷۴ راجنیش به پونه منتقل شد جایی که در آن یک بنیاد و آشرام تشکیل داده شد تا طیف متنوعی از «ابزارهای تغییر مذهب» برای هندی‌ها و سایر بازدیدکنندگان خارجی ارائه شود.

در اواخر ۱۹۷۰ تنش بین حکومت مورارجی دسای حزب جاناتا و جنبش مذکور شکل گرفت که منجر به توقف توسعهٔ آشرام شد.

در سال ۱۹۸۱ بیشتر تلاش شد تا فعالیت‌ها در آمریکا متمرکز شود و راجنیش به مکانی معروف به راجنیش پورام در شهرستان واسکو در اورگن منتقل شد.

تقریباً بلافاصله جنبش با ساکنین منطقه و حکومت ایالتی وارد تعارض شد و ردیفی از دعاوی قانونی در رابطه با ساخت و ساز آشرام و توسعهٔ بیشتر آن به راه افتاد که دورهٔ موفقیت آن را کوتاه ساخت.

در سال ۱۹۸۵ به دنبال بازجویی از راجنیش در رابطه با جرم و جنایت‌های جدی همچون حملهٔ بیوترور راجنیشی ۱۹۸۴، و نقشهٔ قتل وکیل مدافع آمریکایی چارلز اچ ترنر، او از خود چنین دفاع کرد که منشی شخصی او ما آناند شیلا و حامی نزدیک او در این جرایم مقصر بوده‌اند.

راجنیش بعدها در جریان توافق معاوضهٔ الفورد پلی از ایالات متحده اخراج شد.

بنا به گفتهٔ راجنیش، او این نام را از واژهٔ اُشِنیک (Oceanic) به معنای «پیوسته به آب دریا و یکی شده با آن» برگرفته‌است.

این نام برای نخستین بار در آثار ویلیام جیمز بکار رفته‌است.

از آنجا که واژهٔ اُشِنیک (دریاگون) تنها به توصیف و تجربه می‌پردازد و شامل شخص تجربه‌کننده نمی‌شود، راجنیش واژهٔ (اشو) را برای خود برگزید.

او بعدها پی برد که این واژه از قدیم در میان ساکنانخاور دور رواج داشته و به معنای «شخص مقدسی که آسمان بر او گل می‌افشاند» بکار رفته‌است.

چاندرا موهان جین (اشو) در ۱۱ دسامبر سال ۱۹۳۱ میلادی در شهر کوچ وادا هند زاده شد.

او از همان کودکی، روحیه‌ای سرکش و مستقل داشت و بر این امر پافشاری می‌کرد که به جای دریافت دانش و باور از دیگران، خودش، حقیقت را بیازماید.

سپس با کسب درجهٔ فوق لیسانس در رشتهٔ فلسفه از دانشگاه «سوگار»، تحصیلات خود را به پایان رساند و چندین سال در دانشگاه «جبل پور» به تدریس فلسفه پرداخت.

وی از سال ۱۹۶۳ میلادی با سفر به سراسر هندوستان به ایراد خطابه‌هایی در زمینه‌های معنوی و عوالم روحانی پرداخت.

در طی برگزاری جلسه‌های سخنرانی و بحث و گفتگو در شهرهای گوناگون، رهبران مذهبی سنت گرا و باورهای سنتی را مورد پرسش قرار داد و با گروه‌های گوناگون مردم دیدار کرد.

اشو در سال ۱۹۷۴ کمون خود در شهر پونا، هندوستان، را بنیان نهاد که مورد استقبال شدیدی خصوصاً از جانب رهجویان معنویت گرای غربی قرار گرفت.

در سال ۱۹۸۰ در یکی از سخنرانی‌های صبحگاهی یک هندوی بنیادگرا او را با چاقو هدف حمله قرار داد اما فرد مهاجم بعداً از هر گونه اتهامی مبری شد.

اشو در سال ۱۹۸۱ جهت معالجه به ایالات متحده رفت و در آنجا به مدت پنج سال اقامت گزید.

پیروان اشو به عنوان سانیاسین شناخته می‌شوند.

در مدت چهار ماه اراضی کوهپایه‌های ایالت اورگون را خریداری و شهری بنا نهادند که به راجنیش پورام مشهور شد.

پس از احداث این مرکز توجه زیادی در سراسر آمریکا نسبت به اشو و تعالیمش جلب شد اما در همین حال عده‌ای نیز او را فردی منحط، فاسد الاخلاق و زیر سؤال برندهٔ ارزشها می‌دانستند و همین امر مشکلاتی را برای وی بوجود آورد.

از پیامدهای این مخالفت‌ها برخورد قانونی دولت آمریکا با اشو در سال در سال ۱۹۸۶ بود که با اتهام نقض قانون مهاجرت ایالات متحده آمریکا دستگیر و به دادگاه کشانده شد.

در پی این رخدادها، اشو مجبور به ترک خاک آمریکا و بازگشت به هند شد و در ۱۹ ژانویه ۱۹۹۰ درگذشت.

زندگی و آثار اشو: آموزه‌ها

او با مطالعه در مورد هر چیزی که می‌توانست درک او را از نظام باورها و روانشناسی انسان معاصر گسترش دهد، کنکاش کرد و در سال ۱۹۷۰ روش خود را برای مراقبهٔ پویا به وجود آورد. اشو می‌گوید:

«بار سنتهای تاریخ گذشته و تشویش‌های زندگی نوین به قدری بر دوش انسان امروزی سنگینی می‌کند که او پیش از اینکه به حالت آرامش و بی‌ذهنی مراقبه دست یابد، مجبور است به یک پاکسازی گسترده تن دهد.»

او تصویر ذهنی خویش را از انسان ایده‌آل امروزی، زوربای بودایی می‌نامید.

ترکیبی سراسر جدید که به گفتهٔ او همانند دیدار بین زمین و آسمان، دیدار بین مرئی و نامرئی و به‌طور کلی دیدار قطب‌های متضاد است.

زوربا شخصیتی زمینی و اهل خوشگذرانی‌های دنیوی است، در حالی که بودا نمایانگر روش معنوی است.

اشو در آموزه‌های خود از تمام جنبه‌های توسعهٔ آگاهی انسان سخن می‌گوید و بر این باور است که زندگی انسان امروزی بایستی بر پایهٔ مراقبه بنا شده باشد اما مراقبه‌ای که با نیازها و حقایق زندگی انسان امروزی هماهنگ است.

او شیوه‌های گوناگون نوینی برای مراقبه پدیدآورد تا هرکس بسته به نیاز و روحیهٔ خویش، آن را برگزیده و با آن کار کند.

او همچنین در پی همکاری با درمانگران، روش‌های جدید درمانی را بر پایهٔ مراقبه به وجود آورد.

زندگی و آثار اشو: ذهن و نفس

اشو ذهن را در درجه اول قبل از هر چیز دیگر به عنوان مکانیزمی برای بقا می‌بیند.

تکرار استراتژی رفتاری که موفق بودن آن در گذشته ثابت شده‌است اما به گفتهٔ او متوسل شدن به ذهن و استفادهٔ غیرضروری از آن برای گذشته و آینده، توانایی انسان‌ها را برای زندگی درست در حال محدود می‌کند و باعث می‌شود که آن‌ها احساسات واقعی را سرکوب کنند و خودشان را از تجارب لذت‌بخش که به‌طور طبیعی در لحظهٔ حال به وجود می‌آید، محروم کنند:

«ذهن دارای ظرفیت ذاتی برای شادی نیست… ذهن فقط در مورد شادی فکر می‌کند و قادر به احساس آن نیست…»

نتیجه این است که مردم خود را با تمامی شیوه‌های اختلالات اعصاب، حسادت و نا امنی مسموم می‌کنند.

او چنین استدلال کرد که سرکوب روانی که اغلب توسط رهبران مذهبی حمایت می‌شود، باعث ایجاد احساسات سرکوب شده می‌گردد که در قالب دیگری ظاهر می‌شوند.

همچنین اشو معتقد است که سرکوب جنسی در جوامع منجر به حریص شدن جامعه نسبت به روابط جنسی می‌شود.

به جای سرکوب، مردم باید به خودشان اعتماد کنند و پذیرش بدون قید و شرط داشته باشند.

برای درک این مفهوم، از نظر اشو صرفاً نباید این موضوع به صورت عقلانی فهمیده می‌شد، چون ذهن تنها می‌تواند آن را به عنوان یک قطعه از اطلاعات درک کند.

اشو همچنین بر رهایی از نفس انسان تأکید می‌کند که به باور او تمامی امیال، آرزوها و خواسته‌های انسان ناشی از نفس او است که موجب می‌شود تا انسان در آینده زندگی کند و از شادی محروم شود.

زندگی و آثار اشو: مدیتیشن

اشو مدیتیشن را نه فقط به عنوان یک تمرین، بلکه به عنوان یک وضعیت آگاهی که بتواند در هر لحظه حفظ شود، ارائه کرد.

منظور او از مدیتیشن نوعی از آگاهی کلی است که فرد را از سطح پاسخ‌های صرفاً مکانیکی (و مشروط به باورها و انتظارات) در وضعیت شهودی مستقر می‌کند.

در این راه او در یکی از مراکز روان درمانی غرب استخدام شد تا مراحل مقدماتی مراقبه برای ایجاد آگاهی از الگوهای ذهنی و احساسی را مهیا کند.

او در مجموع بیش از صد تکنیک مدیتیشن پیشنهاد کرد.

تکنیک‌های مراقبه فعال او بوسیلهٔ مراحل فعالیت‌های فیزیکی که منجر به سکوت می‌شوند، مشخص شده‌اند.

یکی از معروف‌ترین ابداعات اشو «مدیتیشن پویا» است، اگرچه روش‌های دیگری مانند مراقبه کندالینی و مراقبه زمزمه‌کننده که کمتر متحرک هستند را نیز به‌وجود آورد.

زندگی و آثار اشو: سانیاس

عنصر کلیدی دیگر در تعالیم اشو، حضور خود او به عنوان استاد بود. اشو در این باره می‌گوید:

«یک استاد، بودنش را با شما تقسیم می‌کند، نه فلسفهٔ خود را… او هرگز برای شاگرد کاری انجام نمی‌دهد.»

شروعی که او ارائه داد طرحی دیگر بود:

«… اگر بودن شما با من ارتباط برقرار کند، که این صمیمیت و همدلی می‌شود… آن عالی‌ترین شکل ممکن ارتباط است، انتقال بدون کلمات. بودن ما با هم ادغام می‌شود.

این تنها در صورتی ممکن است که شما به یک شاگرد تبدیل شوید.»

در نهایت او به عنوان یک گورو حتی به صراحت اقتدار خود را زیر سؤال برده و اعلام کرد که آموزش‌هایش چیزی بیشتر از یک بازی یا شوخی نیستند.

وی تأکید کرد که هر چیز و همه چیز می‌تواند تبدیل به فرصتی برای مراقبه شود.

کتاب ها و آثار اشو:

اشو یک نویسنده به معنای رایج کلمه نیست.

او تاکنون خود هیچ کتابی ننوشته است.

کتابهای نشر شده به نام اشو که شمار آنها به بیش از ۶۰۰ عنوان می رسد، در حقیقت، نسخه برداری از سخنرانی های وی هستند.

حدود هفت هزار سخنرانی از اشو بر روی نوار کاست و هزار و هفتصد سخنرانی بر روی نوار ویدئو ضبط شده است.

اشو پرفروش ترین نویسنده در هند به شمار می آید.

سالانه بیش از یک میلیون نسخه از کتابها و نوارهای اشو در هند به فروش می رسد.

کتابهای او به نوزده زبان زنده ی دنیا ترجمه شده است.

برخی از مهمترین کتاب های اشو عبارتند از:

• هفت بدن، هفت چاکرا (دانلود کتاب صوتی)
• نارنجی (دانلود کتاب صوتی)
• آینده طلایی
• الماس‌های آگاهی
• الماس‌های اشو
• از سکس تا فراآگاهی
• اشو ذن تاروت
• اولین و آخرین رهایی
• اینک برکه‌ای کهن
• انتقال چراغ دو جلد
• بشنو از این خموش
• بلوغ
• با خورشید شامگاه
• بیگانه در زمین
• پرواز در تنهایی
• تانترا چهار جلد
• تائوئیزم دو جلد
• خلاقیت
• راز دو جلد
• زبان فرشتگان دو جلد
• زندگی به روایت بودا
• شورشی
• شهامت عشق ورزیدن
• شهامت
• عشق، رقص، زندگی
• مافیای روح (کشیشان و سیاست گذاران)
• مراقبه: شور و سرمستی
• نیلوفر سفید
• یک زندگی، یک ترانه، یک رقص
• زوربای بودایی
• عشق پرنده‌ای آزاد است.

همین الان میتوانید مجموعه بی نظیر آثار اشو به صورت pdf  صوتی اینجا دریافت کنید

برای آشنایی کامل با اشو میتوانید پادکست های زیر را بشنوید.

این پادکست ها بر اساس مستندات معتبر و توسط آقای علی بندری در پادکست چنل بی تهیه شده اند.