کتاب آن بو  اثر صُنع‌الله ابراهیم مجموعه داستان کوتاه عربی است که شامل ۶ داستان است که توسط نیایش سلطانی ترجمه شده است

در باره کتاب آن بو اثر صُنع‌الله ابراهیم

کتاب آن بو مجموعه داستان کوتاه عربی است که شامل ۶ داستان است که نام کتاب از اولین و اصلی‌ترین داستان آن گرفته شده است

داستان کتاب آن بو معروف‌ترین داستان این نویسنده است و در جهان عربی  آن را رمان کوتاه خطاب می‌کنند.

چون آن‌ بو مهم‌ترین داستان این کتاب است و بررسی و نقدهای بسیاری بر این داستان انجام شده است.

این مجموعه علاوه بر ۶ داستان شامل مطالب زیر است:

• تقدیمی از صنع‌الله ابراهیم درباره مسائل و مشکلاتی که در نوشتن این کتاب داشت
• مقدمه‌ای از نویسنده بر چاپ سوم
• مقدمه‌ای از یوسف ادریس نویسنده و روزنامه‌نگار مطرح مصری است که بر هر کتابی نقد نمی‌نویسد.مقدمه‌ای که ادریس بر «آن بو» نوشت به اعتبار کتاب در جهان عرب افزود.

یوسف ادریس درباره این داستان گفته است:

این اثر یک داستان نیست و فراتر از یک داستان است، یک انقلاب بزرگ است.

زمانی که صنع الله اسم آن بو را روی کتاب گذاشت داستان را کشت، یعنی این داستان به قدری گسترده است که نمی‌توان نام آن بو را بر آن گذاشت. این کتاب از بوهای مختلفی ماننده خفقان، ظلم و… صحبت می‌کند.

نظر نیایش سلطانی درباره نویسنده کتاب آن بو

این نویسنده از جوانی زمینه‌های سیاسی داشته و در زمان ریاست‌ جمهوری جمال عبدالناصر چپ‌گرا و سوسیالیست بود.

به دلیل فعالیت‌های سیاسی  از سال ۱۹۵۹ تا ۱۹۶۴ در زندان بود.

صنع الله در زندان تصمیم می‌گیرد نویسنده شود و یک مجموعه داستان بنویسد که در عین حال که از یکدیگر مجزا هستند به نوعی با  هم ارتباط  دارند.

راوی و شخصیت اصلی داستان آن یک نفر است و فقط داستان تغییر می‌کند و خوانند در نهایت خود به این نتیجه می‌رسد که راوی یکی است.

ابراهیم از زمان کودکی کتاب می‌خواند و در زندان با سختی از بیرون کتاب فراهم می‌کرد چون زندانیان سیاسی نمی‌توانستند از کتاب استفاده کنند.

• این مطلب را هم بخوانید: کتاب جهان درپوست گردو نوشته استیون هاوکینگ

سلطانی درباره انتشار این کتاب گفت:‌ صُنع‌الله ابراهیم بعد از آزادی از زندان در سال ۱۹۶۵ کتاب را می‌نویسد و در یک چاپخانه کوچک آن را چاپ می‌کند.

به محض انتشار، کتاب مصادره می‌شود.زیرا قبل از انتشار نسخه‌ای از این کتاب را به دست تعدادی از منتقدان و روزنامه‌نگاران می‌رساند و نقدی بر کتابش نوشته و در آن به اشاره‌هایی که به مسائل جنسی در کتاب بود پرداختند، در صورتی که این اشاره‌های جنسی مسئله جنس را مطرح نمی‌کند و یک نوع نماد و نشانه است از جامعه عرب آن زمان.

زمانی که داستان چاپ می‌شود از طرفی مورد تشویق منتقدان قرار می‌گیرد و از طرفی دیگر کتابش را به سخره گرفته و مصادره می‌کنند.

صُنع‌الله ابراهیم در طول نوشتن کتاب با سختی و مشکلاتی همراه بود و این داستان را در شرایطی نوشت که چند سالی از جامعه دور مانده و ارزش‌ها تغییر کرده بود.

بعد از آزادی از زندان تحت کنترل قضایی بود و از غروب تا طلوع خورشید باید در خانه می‌ماند ، ماموران به او سر می‌زدند و از حضور او مطمئن می‌شدند.

«آن بو» ترسیم کننده وضعیت سیاسی، اجتماعی و اقتصادی جامعه مصر در آن زمان است.

یعنی در زمان ریاست جمال عبدالناصر که سیاست‌های خاص خود را داشت و به جای اینکه بیشتر به مسائل کشور خود بپردازد سعی می‌کرد سیاست‌های خارجی را تقویت کند.

او خود را وارد جنگ داخلی یمن در سال ۱۹۶۷ کرد.همچنین جنگ ۶ روزه اسرائیل و کشورهای عربی و مسائل دیگری که جامعه مصر را از درون تضعیف کرد.

این مشکلات باعث کم شدن روابط دولت با مردم شد.

خفقان، سکوت، یأس، ناامید شدن زندانی شدن و مبارزه با حکومت در جریان‌های سیاسی، همه این موارد در داستان به خوبی نمایان است.

چون صُنع‌الله ابراهیم  یک فرد سیاسی بود و اول وارد سیاست شد و بعد وارد ادبیات، توانست این مسائل را بسیار زیبا توصیف کند.

مطالبی  که در این کتاب بیان کرد بسیار ریز و بدون قضاوت و مانند دوربین عکاسی ثبت، ضبط و بیان کرده است.

همچنین داوری را برعهده خود مخاطب و خواننده گذاشت و درباره هیچ‌چیز نظر نمی‌دهد.او هرچیزی را که می‌بیند در جملات کوتاه بیان میکند.

کتاب آن بو  به گونه‌ای روایت شده است که گویی تصویرگر زندگی خود نویسنده است.

پس از اتمام داستان برخی از دوستان صنع‌الله بر او خرده گرفتند که در داستان‌هایش اشاره به آن‌ها دارد و مشکلاتی از این دست برای نویسنده ایجاد کردند، به همین دلیل ابراهیم برای دورکردن خود از مسائل حاشیه‌ای گفت هرچند برای نوشتن این داستان از امور واقعی الهام گرفته‌ام اما از زندگی و اطرافیان و خود چیزی ننوشته‌ام.

در اصل واقعیت اطراف را دستخوش تغییراتی اندک قرار داد. منتقدان درباره این کتاب حرف‌های بسیاری گفته‌اند و برخی آن را طلیعه جریان تازه‌ای در ادبیات عرب و مجموعه داستان بسیار مهمی در تاریخ سیاسی مصر دانسته‌اند.

• امیلی برونته خالق بلندی های بادگیر روح تازه‌ای در داستان‌نویسی دمید

نظر نیایش سلطانی درباره ترجمه نام این کتاب

در ترجمه اولیه این داستان نام کتاب را بوی بد شهر ترجمه کردم اما در صحبتی با که با ناشر داشتیم تصمیم بر این شد که این ابهام در ترجمه اسم نیز رعایت شود و مخاطب را به چالش بکشد که منظور از آن بو کدام بو است و خواننده به برداشت‌های مختلفی از آن برسد.

این کتاب بوهای مختلف که در جامعه مصر بوده را مطرح می‌کند اینکه اوضاع داخلی آن زمان چگونه بود.

در قسمتی از کتاب صُنع‌الله ابراهیم نوشته است: در شهر فاضلاب‌ها زیر پای مردم جاری بود و بوی آن در همه جا پراکنده بود درحالی که مرم صف‌های طولانی مقابل سینما تشکیل داده تا فیلم کمدی ببینند، حتی برخی برای روزهای بعد نیز بلیط تهیه کرده بودند. او جهالت مردم را به تصویر می‌کشد، و از عقب‌ ماندگی مدرن عربی صحبت می‌کند.

صُنع‌الله ابراهیم دو داستان «آرسن لوپن» و «ترانه‌های شب» از کتاب «آن بو» را در زندان نوشت.

در زندان اجازه نوشتن نداشتند او تکه‌های کارتن را از اطراف زندان پیدا می‌کرد و  داستان خود را روی آن می‌نوشت و از طریق دوستان و افرادی که به ملاقات او در زندان می‌رفتند آن‌ها را به بیرون می‌فرستاد. داستان «آن بو» ‌را بعد از آزادی از زندان نوشت.

مجموعه داستان کتاب آن بو نوشته صُنع‌الله ابراهیم ، ترجمه نیایش سلطانی در ۳۳۰ نسخه از سوی انتشارات مروارید  منتشر شده است.

معرفی صنع الله ابراهیم نویسنده داستان آن بو

صنع الله ابراهیم رمان نویس مصری و یکی از نویسندگان ” نسل دهه شصت ” مصر است که به خاطر دیدگاه های چپ و ملی گرایانه اش که به طور مستقیم در کتابش بیان شده است، شناخته شده است.

ابراهیم در سال 1937 در قاهره و در خانواده ای فقیر به دنیا آمد . مادرش پرستاری بود که برای مراقبت از همسر اول پدرش (که فلج بود) استخدام شده بود

ابراهیم در سال 1952 برای تحصیل در رشته حقوق وارد دانشگاه قاهره شد و در آنجا به جنبش دمکراتیک مارکسیست برای آزادی ملی پیوست

با وجود حمایت جنبش دمکراتیک مارکسیست از کودتای جمال عبدالناصر ناصر ؛ او در اواخر دهه 1950 به سرکوب کمونیست ها پرداخت و ابراهیم هم در سال 1959 دستگیر شد و دادگاه نظامی به هفت سال زندان محکوم شد.

او در سال 1964 به مناسبت بازدید نیکیتا خروشچف از مصر برای افتتاح سد اسوان آزاد شد

در سال 1968 ابراهیم یکی از روشنفکران مصری بود که با مجله ادبی آوانگارد همکاری داشت

داستان ها و رمان‌های صنع الله ابراهیم گزیده‌های زیادی از روزنامه‌ها، مجلات و دیگر منابع سیاسی را به‌عنوان راهی برای آگاه کردن مردم در مورد یک موضوع سیاسی یا اجتماعی خاص در خود جای داده است.

او به دلیل عقاید سیاسی خود در دهه 1960 به زندان افتاد. حبس او در اولین کتابش به نام آن بو (تلك الرائحة) آمده است كه يكی از نخستين نوشته‌های ادبيات مصري به سبک ادبیات مدرنيست است.

او به دلیل عقاید سیاسی اشو در اعتراض به دولت وقت، در سال 2003 از پذیرش جایزه ادبی معتبر به ارزش 100000 پوند از وزارت فرهنگ مصر خودداری کرد .

کتاب های صنع الله ابراهیم

• آن بو (تلك الرائحة)
• کمیته (به فارسی ترجمه شده است)
• بیروت، بیروت
• ذات
• شرف ( افتخار )
• آمریکایی
• خاطرات زندان واحه
• دشمن(العدو)